Z analizy danych pomiarowych ze stacji synoptycznych wynika, że tegoroczny styczeń można jak na razie, uznać za miesiąc bardzo ciepły termicznie, ze średnią obszarową anomalią względem warunków wieloletnich (1991-2020) wynoszącą +2,6°C (stan na 26 I 2025). W całym kraju rejestrowane są dodatnie anomalie. Najniższe temperatury występują na północnym-zachodzie (z anomalią o wartości +0,8°C w Szczecinie i Świnoujściu). Najwyższe anomalie notowane są na wschodzie kraju, gdzie przekraczają +3,0°C, osiągając najwyższą wartość w Suwałkach (+3,9°C).
W ramach prac testowych, zmierzających do uruchomienia w IMGW-PIB służby klimatologicznej, mającej na celu dostarczanie społeczeństwu informacji o zagrożeniach klimatycznych, podjęto próbę odniesienia prognozowanych na 28 stycznia warunków termicznych (temperatura maksymalna) na wybranych stacjach synoptycznych do charakterystyk (wartość średnia, kwantyle 5% i 95%) z wielolecia 1991-2020. Tego rodzaju analiza pozwala w łatwy sposób określić stopień wyjątkowości prognozowanych warunków, w tym również, tego jakie jest prawdopodobieństwo ich wystąpienia.[1]
Jeśli spojrzeć na przeciętnie (1991-2020) warunki termiczne w trzeciej dekadzie stycznia, to w tym okresie (z wyłączeniem stacji górskich i podgórskich: Kasprowy Wierch, Śnieżka, Zakopane) powinniśmy spodziewać się temperatury maksymalnej od -1,0°C (Suwałki) do 3,2°C (Wrocław).
Tymczasem prognozy (z dnia 27.01.2025) na 28 stycznia wskazują, że wartości temperatury maksymalnej (TMAX) w całym kraju będą wyższe niż przeciętnie. Na 43 stacjach spodziewać się można temperatury maksymalnej przekraczającej 5°C. Najwyższa wartość TMAX (14°C) wystąpi w Tarnowie i Bielsku-Białej. Na 37 stacjach wartości dodatniej anomalii TMAX przekroczą 5°C. Najwyższa anomalia jest spodziewana w Bielsku-Białej (+12,5°C). Prognozy synoptyczne wskazują, że na 26 stacjach wartości TMAX przekroczą wartości kwantyla 95% TMAX z wielolecia, przy czym należy zaznaczyć, że maksymalne przekroczenie oczekiwane jest w Zamościu (+6,4°C). Z pewnym uproszczeniem można stwierdzić, że tak wysokie wartości TMAX notowane są na tych stacjach przeciętnie raz na 20 lat (prawdopodobieństwo przekroczenia wynoszące 5%).
Prognoza wartości TMAX (2025-01-28) na tle warunków wieloletnich (1991-2020). Kolejność stacji według różnicy TMAX prognoza – TMAX z wielolecia.
Opracowano w Zakładzie Meteorologii, Klimatologii, Centrum Badań i Rozwoju IMGW-PIB.
[1] Dla wyjaśnienia, wartości kwantyla 95% są przekraczane jedynie w 5% procentach przypadków. W przypadku kwantyla 5% jedynie w 5% przypadków ma wartości niższe