W związku z dynamicznie rozwijającą się sytuacją synoptyczną wskazującą na możliwość wystąpienia intensywnych opadów deszczu, które mogłyby skutkować niebezpiecznymi zdarzeniami hydrologicznymi, od piątku, 4 lipca 2025 roku, Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej – Państwowy Instytut Badawczy (IMGW-PIB) rozpoczął informowanie służb o możliwych scenariuszach meteorologicznych i hydrologicznych. W trybie pilnym zwoływane były posiedzenia sztabów kryzysowych oraz odbywały się regularne konsultacje z Rządowym Centrum Bezpieczeństwa, Państwowym Gospodarstwem Wodnym Wody Polskie, Ministerstwem Infrastruktury oraz Ministerstwem Spraw Wewnętrznych i Administracji.
Od soboty, 5 lipca 2025 roku, IMGW-PIB rozpoczął publikowanie komunikatów o aktualnej sytuacji meteorologiczno-hydrologicznej kraju. Na bieżąco wydawał prognozy oraz ostrzeżenia meteorologiczne i hydrologiczne, które uwzględniały aktualną oraz prognozowaną sytuację pogodową. Wszystkie właściwe służby były informowane z odpowiednim wyprzedzeniem o rozwoju zjawisk hydrologiczno-meteorologicznych, a społeczeństwo miało dostęp do aktualnych danych za pośrednictwem oficjalnych serwisów informacyjnych Instytutu. IMGW-PIB działał w trybie podwyższonej gotowości.
IMGW-PIB informował o prognozowanych groźnych zjawiskach atmosferycznych, związanych z przemieszczaniem się niżu z południa Europy. Nie był to typowy niż genueński, który często związany jest z długotrwałymi opadami i powodziami na bardzo dużą skalę. W tym przypadku mieliśmy do czynienia z niżem z rejonu Niziny Padańskiej, który charakteryzuje się intensywnymi, krótkotrwałymi opadami prowadzącymi do gwałtownych zjawisk hydrologicznych. Trajektoria niżu była przesunięta bardziej na wschód, w porównaniu z trajektorią niżu z września 2024 roku. Niż przemieszczał się wzdłuż wschodniej granicy kraju, a jego ośrodek przemieszczał się nad Rumunią, Ukrainą, Białorusią, a następnie nad Litwą. W czwartek (10 VII) niż wypełniał się.
W tym samym czasie nad Ukrainą powstał kolejny niż, na pofalowanym froncie, a powstały niż należał do tej samej rodziny niżów i przemieszczał się na północ. W piątek zalegał nad południowym Bałtykiem i w kolejnych dniach przemieszczał się na zachód, i w poniedziałek (14 VII), w rejonie północno-wschodnich Niemiec, ośrodek wypełnił się.
W oparciu o szczegółowe analizy symulacji numerycznych pola opadu i szczegółowe analizy synoptyczne meteorologiczne i hydrologiczne IMGW-PIB podkreślał, że choć ryzyko wystąpienia powodzi wielkoskalowej było niewielkie, prognozowano, że zagrożenie powodziowe miejscami zaznaczy się w postaci gwałtownego wzrostu stanu wody na rzekach. W związku z tym istniało ryzyko wystąpienia zjawisk o charakterze lokalnym, tj. powodzi błyskawicznych, w szczególności na południu kraju- w górnych odcinkach karpackich dopływów Wisły i miejscowych podtopień przede wszystkim w zurbanizowanych terenach miast centralnej Polski. Ten prognozowany scenariusz wystąpił, a przewidywania IMGW-PIB okazały się właściwe.
W zakresie prezentowania aktualnej i prognozowanej sytuacji hydrologiczno-meteorologicznej, IMGW-PIB, przy absolutnie poważnym potraktowaniu potencjalnego problemu, był zmuszony przeciwdziałać dezinformacji, która w wielu przypadkach wskazywała na katastrofalny rozwój zdarzeń. Od samego początku prognostyczne symulacje numeryczne pola opadu, z przebiegu na przebieg modeli numerycznych, znacząco różniły się zarówno co do wysokości opadu, jak co do lokalizacji intensywnych opadów. Należy podkreślić, że wysoko wykwalifikowane zespoły synoptyczne meteorologicznej jak i hydrologiczne IMGW-PIB, po przeprowadzeniu rzetelnej analizy oraz mając świadomość ograniczeń numerycznych modeli pogody, w sposób bardzo prawdopodobny zaprognozowały obszar jak i intensywność występowania opadu deszczu i zjawisk hydrologicznych. W tym miejscu bardzo dziękujemy wszystkim odbiorcom naszych informacji za posługiwanie się rzetelnymi, sprawdzonymi i potwierdzonymi informacjami z IMGW-PIB. Wyniki z numerycznych modeli pogody są obecnie jednym z podstawowych narzędzi wykorzystywanych w procesie opracowywania prognozy pogody. Aby numeryczne prognozy pogody spełniały swoją rolę w procesie prognostycznym, należy posiadać wiedzę o ograniczeniach poszczególnych modeli pogody, w przeciwnym wypadku, w wyniku błędnej interpretacji, prognozy mogą być obarczone mniejszym lub większym błędem.
IMGW-PIB na bieżąco monitoruje i prognozuje sytuację hydrologiczno-meteorologiczną w kraju i pozostaje w gotowości do przekazywania wiarygodnych i terminowych informacji o potencjalnych zagrożeniach w atmosferze i hydrosferze zabezpieczając Państwo i każdego obywatela.
