W numerze magazynu MHWM:
CIRCULATION TYPES AND THEIR RELATIONSHIP WITH EXTREME WIND ENERGY GENERATION EVENTS IN POLAND
W artykule przedstawiono wyniki badań nad wpływem różnych typów cyrkulacji atmosferycznej na produkcję energii wiatrowej w Polsce w latach 1948-2019. Wykorzystano w tym celu zbiór danych z reanalizy ERA5 oraz kalendarz typów cyrkulacji Lityńskiego. W analizach skupiono się przede wszystkim na przypadkach występowania tzw. energy droughts (dni o bardzo niskiej produkcji energii wiatrowej) i energy floods (dni o bardzo wysokiej produkcji energii wiatrowej). W okresie objętym badaniem liczba dni z „suszą energetyczną” wahała się od 51 do 108 rocznie, podczas gdy liczba dni z „powodzią energetyczną” – od 44 do 97 rocznie. Najkorzystniejsze dla sektora energetycznego są typy cyrkulacji cyklonicznej z wiatrami wiejącymi z kierunku północno-zachodniego, z kolei najgorsze warunki panują podczas cyrkulacji antycyklonicznej z wiatrami z północy, północnego wschodu i wschodu. Zdaniem autorów identyfikacja wzorców pogodowych, które prowadzą do „susz” i „powodzi” energetycznych, pozwoli na budowanie bardziej odpornych i adaptacyjnych systemów energetycznych. Wyniki prac mogą być szczególnie interesujące dla decydentów i planistów, których celem jest zwiększenie niezawodności i wydajności odnawialnych źródeł energii oraz osiągnięcie bardziej zrównoważonej polityki energetycznej w przyszłości.
TEMPERATURE TREND ANALYSIS: A CASE STUDY OF KABUL, AFGHANISTAN
Zmiana klimatu stanowi szczególne zagrożenie dla krajów takich jak Afganistan, które są wyjątkowo narażone na skutki ekstremalnych zjawisk pogodowych i ograniczenia w dostępie do zasobów wodnych. Autorzy publikacji przeprowadzili szczegółową analizę trendów temperatury w Kabulu wykorzystując modele klimatyczne zgodne z trzema scenariuszami RCP przedstawionymi w Piątym Raporcie IPCC. Zastosowano dwie metody statystycznego downscalingu, które umożliwiły prognozowanie zmian klimatycznych w odniesieniu do okresu referencyjnego 1990-2020. Wyniki wskazują, że do 2100 roku średnia temperatura w Kabulu wzrośnie od 1,8°C (scenariusz RCP 2.6) do nawet 3,7°C (RCP 8.5). Szczególnie niepokojący jest wzrost temperatur minimalnych — pod koniec wieku mogą być one wyższe nawet o 4,3°C, co oznacza częstsze i dłuższe fale ciepła, także nocą. Oprócz konsekwencji dla zdrowia publicznego, rolnictwa i dostępności wody, autorzy podkreślają ograniczoną zdolność Afganistanu do adaptacji do zmieniającego się klimatu. Artykuł stanowi istotny wkład do regionalnych analiz klimatycznych i podkreśla konieczność międzynarodowego wsparcia dla państw rozwijających się w zakresie adaptacji klimatycznej.
CHANGES IN THE SEASONAL CYCLES OF EXTREME TEMPERATURES IN THE SUDANO-SAHELIAN DOMAIN IN WEST AFRICA: A CASE STUDY FROM BURKINA FASO
W analizie uwzględniono dane NASA POWER z okresu 1981-2022, przetworzone przy pomocy różnych metod statystycznych, w tym regresji liniowej, testu Manna-Kendalla, testu Spearmana oraz estymatora nachylenia Sen’a. Wyniki wskazują na wyraźne ocieplenie w regionie w okresach przed i po porze deszczowej oraz wzrost liczby dni z ekstremalnie wysokimi temperaturami, szczególnie w sezonie suchym. Zauważono, że dane dla temperatur maksymalnych były bardziej jednorodne i spójne statystycznie, podczas gdy temperatury minimalne charakteryzowały się większą zmiennością i brakiem spójnych trendów. Badacze podkreślają, że brak znaczących trendów wykrywanych metodą Manna-Kendalla nie powinien być interpretowany jako brak zmian — anomalia temperatur rosną, co potwierdzają inne testy. Praca wnosi istotny wkład w rozumienie lokalnych skutków globalnego ocieplenia w Afryce Subsaharyjskiej i może pomóc w opracowaniu lepiej dopasowanych strategii adaptacyjnych dla rolnictwa i zarządzania wodą.
COMBINED APPROACH TO THE ANALYSIS OF NEAR-SURFACE WIND SPEED TENDENCIES AT THE VERNADSKY STATION, WEST ANTARCTIC PENINSULA
Autorzy przeanalizowali zmiany prędkości wiatru przy powierzchni (NSW) w rejonie stacji Vernadsky na Półwyspie Antarktycznym. Badanie objęło okres od 1955 do 2022 roku. Główne ustalenia: 1). Cykliczne wahania – zaobserwowano zarówno krótkoterminowe, jak i długoterminowe cykle zmian prędkości wiatru. W różnych fazach tych cykli (malejącej i rosnącej) wartości prędkości wiatru różnią się istotnie. 2). Trend wzrostowy – w ciągu ostatnich 20 lat prędkość wiatru przy powierzchni wykazuje tendencję wzrostową we wszystkich miesiącach roku. 3). Analiza statystyczna – zastosowano kombinację metod statystycznych i graficznych, co pozwoliło na uzyskanie bardziej wiarygodnych wyników dotyczących jednorodności, stacjonarności i tendencji w danych. Badanie podkreśla znaczenie regularnych analiz danych meteorologicznych w celu monitorowania i zrozumienia zmian klimatycznych zachodzących na Półwyspie Antarktycznym.
USING EXTREME FREQUENCY ANALYSIS TO EXPLAIN THE IMPACT OF HURRICANES PAULINE (1997) AND OTIS (2023) ON ACAPULCO, MEXICO
W opracowaniu przedstawiono zaawansowaną analizę ekstremalnych zjawisk pogodowych – huraganów Pauline (1997) i Otis (2023) – bazując na danych z globalnej bazy IBTrACS, która integruje obserwacje ze wszystkich regionalnych centrów meteorologicznych WMO. W badaniach zastosowano rozkłady ekstremalne typu I (Gumbela) do analizy skrajnych wartości prędkości wiatru i ciśnienia atmosferycznego oraz prosty model bayesowski, pozwalający na szacowanie prawdopodobieństwa wystąpienia huraganu o określonej intensywności w danym miejscu. Wskazano, że zarówno Pauline, jak i Otis charakteryzowały się nie tylko ogromną siłą, ale także nietypową trajektorią, co czyni ich analizę kluczową dla przyszłego prognozowania tego typu zjawisk. Zastosowane podejście może zostać wykorzystane do tworzenia narzędzi predykcyjnych wspierających działania prewencyjne i planowanie urbanistyczne w rejonach zagrożonych huraganami. Autorzy podkreślają znaczenie integracji danych historycznych z nowoczesnymi metodami probabilistycznymi w celu skuteczniejszego zarządzania ryzykiem klimatycznym w Ameryce Łacińskiej.
