Ciepło, coraz cieplej: analiza IMGW-PIB warunków termicznych i pluwialnych w Polsce w marcu 2020 r.
Średnia temperatura powietrza w marcu br. w Polsce, w odniesieniu do klimatologicznego okresu 1981-2010, była aż o 1.7°C wyższa. Był to kolejny z rzędu miesiąc określony przez klimatologów jako ciepły.
Według klasyfikacji kwantylowej warunków termicznych średnia temperatura w marcu 2020 roku w Polsce wynosiła 4.5°C. Z kolei klasyfikacja rangowa wskazuje, że marzec 2020 roku był zaledwie 14. w rankingu uwzględniającym wartość średniej temperatury od roku 1951. – najcieplejszy był marzec 1990 roku – 6,5°C, a najchłodniejszy to 1952 i 1987 rok – -2,5°C.
Najcieplej było 19 marca w Raciborzu – 19,5°C. Tego samego dnia w Krakowie, Nowym Sączu i Tarnowie było o 0,4°C chłodniej. Najchłodniej (absolutne minimum temperatury) było na Kasprowym Wierchu 22 marca -16,7°C, na Śnieżce 23 marca -14,5°C. Marzec to miesiąc, w którym maksymalne wartości temperatury powietrza są nierzadko bliskie 20°C, a minimalne spadają do blisko -20°C. Był to typowy taki miesiąc.
W pierwszej połowie miesiąca średnie dobowe wartości temperatury układały się powyżej średnich dobowych wartości tego elementu w wieloleciu – 1981-2010 r. W trzeciej dekadzie wartości były już nierzadko niższe od normy wieloletniej. Wartości temperatury, w krótkich okresach podczas doby, przyjmowały wartości powyżej kwantyla 90% dla tego elementu (wykres 1). Na niewielkiej liczbie stacji, nie w trybie ciągłym, odnotowano dni (2-3 kolejne doby) z temperaturą średnią dobową poniżej normy wieloletniej.
Prezentujemy średnie temperatury obszarowe w marcu 2020 roku na terenie Polski:
- Pasa Nizin (Niziny Środkowopolskie na południu graniczą z Sudetami i Wyżyną Małopolską. Od zachodu ich naturalną granicą jest dolina Odry. Od północy graniczą z Pojezierzem Pomorskim oraz Pojezierzem Mazurskim) – 5,2°C, wschodnia część – 4,2°C.
- Pas Pobrzeży (Nizina Nadmorska z pobrzeżami: szczecińskim, koszalińskim, gdańskim z Żuławami Wiślanymi) – 4,3°C.
- Pas Pojezierzy (Pojezierze Pomorskie oraz Pojezierze Wielkopolskie) – część zachodnia – 4,7°C, wschodnia – 3,8°C.
- Podkarpacie – 5,1°C
- Karpaty – 4,0°C.
- Sudety – 3,8°C.
Marzec 2020 roku był miesiącem generalnie bardzo suchym, na większości stacji synoptycznych odnotowane miesięczne sumy opadów były zdecydowanie poniżej normy wieloletniej. O ile jeszcze w pierwszej dekadzie/połowie miesiąca występowały opady to w okresie dwóch kolejnych dekad opady były minimalne lub ich praktycznie nie było.
W konsekwencji można powiedzieć, że trwający od początku 2019 roku problem z zasilaniem opadowym utrwalił się. Skumulowany deficyt opadów nadal jest wysoki i w wielu miejscach kraju przekracza 100 mm (w okresie od stycznia 2019 roku). Stacjami o najsilniejszym deficycie opadów są m.in. Płock, Koło, Łódź i Kalisz. Na wielu stacjach silny deficyt opadów utrzymuje się od stycznia 2011 r. gdzie wartość tego wskaźnika przekracza już jednoroczną normę opadową.
Opracowanie: prof. dr hab. Mirosław Miętus oraz zespół: dr Michał Marosz, prof. Agnieszka Wypych, Danuta Czekierda, Dawid Biernacik.
Do pobrania
