Gdy katastrofa powoduje katastrofę. Zarządzanie ryzykiem kaskadowym

W ostatnich latach na całym świecie rośnie liczba i skala klęsk żywiołowych spowodowanych zjawiskami meteorologicznymi i hydrologicznymi. W wielu przypadkach zdarzenia te powodują również wystąpienie niezwykle groźnych katastrof i awarii przemysłowych. Tego rodzaju nakładanie się na siebie zagrożeń określa się mianem ryzyka kaskadowego. Zarządzaniem tym ryzykiem jest ważnym elementem rozwiązań planistyczno-organizacyjnych.

Jako interesariusze projektu ANYWHERE mieliśmy okazję zapoznać się z narzędziem, które w znacznym stopniu pomoże prawidłowo reagować na sytuacje niebezpieczne zarówno służbom zarządzania kryzysowego, jak i mieszkańcom obszarów zagrożonych.

Pomiędzy klęskami naturalnymi i katastrofami technologicznymi istnieje rzeczywisty związek przyczynowo-skutkowy. Dlatego w określonych uwarunkowaniach negatywne następstwa tych zdarzeń mogą być wzmacnianie przez efekt tzw. synergii. Obecnie na świecie ten typ katastrof zaczyna być powszechny, wobec czego tworząc lub modernizując istniejące systemy ostrzeżeń należy uwzględnić ów wieloaspektowy charakter ryzyka. Multi-hazard (lub multi-hazard approach) to podejście, w którym zakłada się, że w danym miejscu może wystąpić więcej niż jedno zagrożenie, wzajemnie na siebie oddziałujące, o skumulowanym efekcie i interakcjach.

Jak już zaznaczono we wstępie, szczególne miejsce w zarządzaniu ryzykiem katastrof technologicznych mają zagrożenia wywoływane czynnikami naturalnymi – Natural Hazard Triggering Technological Disasters – które istotnie wpływają na stan i pracę infrastruktury krytycznej. Złożone instalacje technologiczne znajdujące się w obiektach przemysłowych, jak np. zbiorniki, kominy, stacje zasilania energetycznego, przepompownie, stacje uzdatniania wody czy oczyszczalnie ścieków, są, w zależności od ich położenia, podatne na ekstremalne zjawiska pogodowe, w tym silne opady, powodzie, wysokie i niskie temperatury czy wyładowania atmosferyczne. Jeżeli zjawiska te wywołują sekwencję kolejnych zdarzeń, mamy wówczas do czynienia z zagrożeniami kaskadowymi.

Więcej w Obserwatorze online: https://obserwator.imgw.pl/gdy-katastrofa-powoduje-katastrofe-zarzadzanie-ryzykiem-kaskadowym/