IMGW-PIB: Prognozowana sytuacja meteorologiczna i hydrologiczna Termin opracowania: 28.09.2024 godz. 14:00
Niemal cała Polska dostanie się w zasięg wyżu, którego centrum będzie przemieszczać się znad Francji w kierunku Niemiec, jedynie początkowo na południowym wschodzie kraju zaznaczy się strefa pofalowanego frontu atmosferycznego, związanego z niżem z rejonu Morza Barentsa. Napłynie wyraźnie chłodniejsze powietrze polarne morskie. Ciśnienie będzie rosło.
Zmierzone opady atmosferyczne
W ciągu ostatniej doby (27.09.2024 godz. 08:00 – 28.09.2024, godz. 08:00) suma opadu wynosząca co najmniej 20 mm wystąpiła na 7 stacjach pomiarowych, z kolei suma opadu wynosząca co najmniej 10 mm na 51 stacjach. Według danych pomiarowych najwyższe sumy dobowe opadu przekraczające wartość 10 mm wystąpiły na południu woj. śląskiego. Największą sumę równą 22,9 mm odnotowano na stacji Rycerka Górna (woj. śląskie). Wyniki uzyskane z modelu RainGRS wskazują, że strefa największych opadów objęła swoim zasięgiem woj. śląskie, małopolskie i południe woj. dolnośląskiego. Według modelu, w pasie ciągnącym się od okolic Bielska Białej po północną część województwa małopolskiego, a także w Karkonoszach spadło w ciągu ostatniej doby 15-20 mm deszczu. Ponadto opady powyżej 5 mm w ciągu minionej doby wystąpiły w woj. lubelskim, opolskim, łódzkim, a także miejscami w woj. pomorskim i zachodniopomorskim.
Prognoza synoptyczna
28.09.2024 13:30 - 19:30 28.09.2024 (Sobota)
Po południu i wieczorem zachmurzenie duże z większymi przejaśnieniami. Miejscami przelotne opady deszczu, w Tatrach opady deszczu przechodzące w deszcz ze śniegiem. Na południowym wschodzie Podkarpacia opady deszczu chwilami o umiarkowanym natężeniu, prognozowana suma opadu w Bieszczadach lokalnie do 25 mm. Temperatura maksymalna od około 13°C nad morzem i w rejonach podgórskich do 18°C w centrum i 20°C na wschodzie. Wiatr umiarkowany, okresami porywisty, na Pomorzu także dość silny i w porywach do 75 km/h, z kierunków zachodnich. Nad morzem średnia prędkość wiatru od 35 km/h do 45 km/h, w porywach do 85 km/h.
28.09.2024 19:30 - 19:30 29.09.2024 (Sobota/Niedziela)
W nocy na zachodzie zachmurzenie małe, na pozostałym obszarze umiarkowane, tylko na południowym wschodzie duże i tam opady deszczu. Na Podkarpaciu opady będą okresami o natężeniu umiarkowanym i tam prognozowana wysokość do 45 mm. Przelotne opady deszczu możliwe również na wybrzeżu. W górach opady deszczu, przechodzące w deszcz ze śniegiem i śnieg. Na szczytach Tatr możliwy przyrost pokrywy śnieżnej do 5 cm. Temperatura minimalna od 4°C na zachodzie, około 6°C w centrum do 10°C, 11°C na wschodzie i wybrzeżu; w rejonach podgórskich spadek temperatury do około 2°C. Wiatr słaby i umiarkowany, na północy porywisty, północno-zachodni i zachodni. Nad morzem początkowo wiatr w porywach do 80 km/h, stopniowo słabnący. Wysoko w Sudetach do 70 km/h, a w Bieszczadach do 50 km/h.
W dzień zachmurzenie małe i umiarkowane, miejscami, głównie na północy i krańcach południowo-wschodnich wzrastające do dużego z możliwością wystąpienia przelotnych opadów deszczu. Wysoko w Tatrach początkowo możliwe słabe opady śniegu. Temperatura maksymalna od 13°C do 15°C, chłodniej w rejonach podgórskich, od 7°C do 12°C. Wiatr umiarkowany, chwilami porywisty, na ogół północno-zachodni. W Bieszczadach i Sudetach porywy do 55 km/h.
29.09.2024 19:30 - 19:30 30.09.2024 (Niedziela/Poniedziałek)
W nocy zachmurzenie małe i umiarkowane, nad morzem okresami wzrastające do dużego i tam miejscami przelotne opady deszczu. Lokalnie mgły ograniczające widzialność do 200 m. Wysoko w Tatrach początkowo możliwe słabe opady śniegu. Temperatura minimalna od 3°C miejscami w Wielkopolsce i na Śląsku, około 6°C na wschodzie, krańcach zachodnich i na północy kraju, do 10°C na wybrzeżu; chłodniej w kotlinach górskich od -1°C do 2°C. Wiatr przeważnie słaby, na wschodzie północny, na zachodzie zmienny.
W dzień zachmurzenie małe i umiarkowane. Temperatura maksymalna od 12°C do 15°C; w rejonach podgórskich Tatr około 9°C. Wiatr przeważnie słaby, jedynie na zachodzie umiarkowany i chwilami porywisty, na wschodzie północno-wschodni, na pozostałym obszarze wschodni i południowo-wschodni. W Sudetach porywy do 55 km/h.
Prognozowany przebieg zdarzeń według modeli numerycznych
Poniżej przedstawiony został przebieg zjawisk pogodowych w okresie 28.09.2024 12:00 UTC – 30.09.2024 12:00 UTC (48 h) z wykorzystaniem następujących numerycznych modeli pogody: UM 4 km, Alaro 4 km, COSMO 7 km i COSMO 2.8 km.
W sobotę i niedzielę (28.09 12:00 UTC – 29.09 12:00 UTC) według scenariusza modelu UM 4 km prognozowana dobowa suma opadu w województwach dolnośląskim i opolskim wyniesie do 5 mm (punktowo do 10 mm). Model ten prognozuje umiarkowane, a miejscami dość intensywne deszczu we wschodniej części województwa podkarpackiego, gdzie ich suma dobowa może osiągać 40 mm. Na obszarach górskich i podgórskich na południu województw śląskiego i małopolskiego prognozowane są sumy dobowe opadów deszczu do 15 mm (punktowo do 30 mm). Według scenariusza modelu UM 4 km opady wystąpią również na północy kraju, przy czym prognozowane są sumy dobowe w tym rejonie do 20 mm, a duża zmienność przestrzenna sumy opadów wskazuje na występowanie opadów pochodzenia konwekcyjnego. Prognoza numeryczna opadu deszczu według modeli Cosmo 2.8 km i Cosmo 7 km uwzględnia wystąpienie opadów do 5 mm w ciągu doby w Kotlinie Kłodzkiej oraz w rejonie Głuchołazów. Na pozostałym obszarze województw dolnośląskiego i opolskiego prognozowany jest najwyżej opad śladowy. Opady deszczu są również prognozowane dla Tatr Wysokich oraz na obszarze województwa podkarpackiego - w tym rejonie sumy dobowe będą osiągać do 15-30 mm. Według scenariusza modelu Alaro 4 km opady o sumie dobowej nieprzekraczającej 5 mm wystąpią w Kotlinie Kłodzkiej. Na południu województw śląskiego i małopolskiego prognozowane przez model Alaro 4 km sumy dobowe opadów mogą wynieść do 10 mm, a na południowym wschodzie województwa podkarpackiego do 40-50 mm. Według modelu Alaro 4 km opady deszczu wystąpią również na północy kraju - sumy dobowe w tym rejonie będą miejscami osiągać do 20-25 mm
W niedzielę i poniedziałek (29.09 12:00 UTC – 30.09 12:00 UTC) model UM 4km prognozuje opad śladowy na obszarze województw dolnośląskiego i opolskiego. Opady o charakterze przelotnym, związane z konwekcją są prognozowane w północnej części kraju, a ich dobowe sumy wyniosą do 5 mm (punktowo do 10 mm). Opady przelotne o sumie dobowej do 2 mm prognozowane są na tym obszarze również przez model Alaro 4 km. Alaro 4 km wskazuje również na możliwość słabych opadów w Tatrach Wysokich. Model Cosmo 7km nie prognozuje wystąpienia opadów na terenie Polski, natomiast model Cosmo 2.8 km wskazuje na możliwość wystąpienia punktowych, przelotnych opadów o sumie do 2 mm jedynie na obszarze województwa warmińsko-mazurskiego.
Prezentowany scenariusz prognozowanych zjawisk został opracowany w oparciu o wyliczenia modeli numerycznych, co oznacza, że rzeczywisty przebieg zdarzeń może różnić się w pewnym stopniu od prognozowanego. Należy mieć na uwadze ograniczenia modeli wynikające z zastosowanych różnych schematów parametryzacyjnych procesów mikrofizycznych zachodzących w chmurach, różnych schematów numerycznych oraz rozdzielczości siatek obliczeniowych.
Prognozowane przez modele numeryczne opady atmosferyczne na kolejnych 6 dni
Poniżej przedstawione zostały prognozowane sumy opadów atmosferycznych w okresie 29.09-04.10.2024 według modeli GFS 0.25° i ECMWF 0.1° (prognozy z 00:00 UTC 28.09.2024), ze szczególnym uwzględnieniem Polski południowo-zachodniej. Rzeczywisty przebieg zdarzeń może różnić się od prognozowanego.
Niedziela (29.09): Modele prognozują wystąpienie opadów w północnej części Polski (do 1-2 mm, miejscami do 2-5 mm) oraz na południu i południowym wschodzie kraju, przy czym największe sumy mają wystąpić w rejonie Bieszczad (do 2-5 mm wg obydwóch modeli). W Polsce południowo-zachodniej według obydwu modeli opady będą niewielkie i mają występować jedynie miejscami, a ich suma nie przekroczy w ciągu doby 1 mm. Model ECMWF wskazuje także na możliwość wystąpienia opadów śladowych na zachodzie i w centrum kraju.
Poniedziałek (30.09): Model GFS prognozuje większą strefę opadów rozciągającą się nad południowo-wschodnią częścią kraju. Według tego modelu w tej części kraju w ciągu doby może spaść do 5-10 mm, a w rejonie Bieszczad nawet do 15 mm deszczu. Model ECMWF prognozuje opady jedynie na krańcach wschodnich i zachodnich kraju. Ich suma dobowa powinna osiągnąć do 1-2 mm, lokalnie do 2-5 mm.
Wtorek (01.10): Według modelu GFS opady możliwe są na krańcach zachodnich Polski (do 5 mm), szczególnie w rejonie Zalewu Szczecińskiego (lokalnie do 10 mm) oraz w woj. warmińsko-mazurskim (do 2 mm). Model ECMWF wskazuje na występowanie strefy opadów na zachodzie, częściowo w centrum i na krańcach północno-wschodnich Polski. Prognozowana suma dobowa opadu przez model to przeważnie 2-5 mm, a na zachodzie kraju miejscami do 5-10 mm.
Środa (02.10): W wynikach modeli GFS i ECMWF występują znaczne rozbieżności. Model GFS względem wskazań modelu ECMWF znacząco ogranicza obszar występowania opadów oraz ich intensywność. Według modelu GFS opady mają występować na południu, zachodzie, w centrum i miejscami na północy kraju, a ich suma dobowa nie powinna przekroczyć 5 mm. Z kolei model ECMWF wskazuje na występowanie opadów na obszarze prawie całej Polski, przy czym największe opady (do 15-25 mm) mają wystąpić na północnym zachodzie kraju. Większe opady prognozowane są przez ten model także województwach śląskim, małopolskim i podkarpackim (miejscami do 10-15 mm). Na południowym zachodzie kraju prognozowana przez ECMWF suma dobowa opadu wyniesie 2-5 mm, miejscami 10 mm.
Czwartek (03.10): W wynikach obydwu modeli występują bardzo duże rozbieżności względem prognozowanej dobowej sumy opadów. Model GFS wskazuje na występowanie niewielkich opadów (1-2 mm, lokalnie nieznacznie więcej) jedynie w pasie od południa woj. dolnośląskiego i opolskiego przez woj. śląskie, małopolskie aż po woj. lubelskie oraz na Wybrzeżu. Model ECMWF prognozuje występowanie opadów w całym kraju, przy czym na wschodzie Polski oraz na południu woj. dolnośląskiego dobowa suma opadu ma osiągnąć wartość do 10-20 mm (w Karkonoszach nawet do 25 mm), a w pozostałej części kraju do 2-10 mm.
Piątek (04.10): W wynikach obydwóch modeli nadal występują duże rozbieżności. Model GFS wskazuje na występowanie stosunkowo małych opadów jedynie na krańcach południowo-zachodnich i północnych kraju oraz miejscami na południowym wschodzie kraju. Prognozowana przez model dobowa suma opadów to 0,5-2 mm. Z kolei model ECMWF wciąż wskazuje na występowanie opadów w znacznej części kraju. Według tego modelu, strefa największych opadów ma się rozciągać od woj. dolnośląskiego przez woj. wielkopolskie i kujawsko-pomorskie po woj. warmińsko-mazurskie i podlaskie, gdzie w ciągu doby ma spaść od 5 do 15 mm deszczu. Najmniejsze opady według ECMWF wystąpią na południowym wschodzie i północnym zachodzie kraju, a ich suma dobowa nie powinna przekroczyć 2 mm.
Aktualna sytuacja hydrologiczna (na 14:00 cz. u.)
Na górnej i środkowej Odrze, powyżej stacji hydrologicznej Kostrzyn nad Odrą, nadal obserwowane są wyraźne spadki w strefie wody średniej i wysokiej przy przekroczonych lokalnie stanach ostrzegawczych a od Ścinawy do Kostrzyna nad Odrą – alarmowych. Na stacji Malczyce stan wody obniżył się poniżej progu ostrzegawczego, podobnie jak w Trestnie i Brzegu Dolnym. Na stacji Opole-Groszowice stabilizacja w strefie stanów niskich.
Kulminacja fali wezbraniowej przechodzi dziś przez Gozdowice, gdzie stan wody wynosi 562 cm. Stan alarmowy przekroczony jest aktualnie o 62 cm. Po północy stan wody na tej stacji powinien już zacząć opadać. Od stacji Bielinek do Widuchowa notowane są znaczne wzrosty. W Bielinku stan wody aktualnie wynosi 627 cm. Stan alarmowy przekroczony jest 77 cm. Na tej stacji dziś prognozowane są znaczne wzrosty powyżej stanu alarmowego. Początek kulminacji fali wezbraniowej spodziewany jest tam w sobotę, w godzinach nocnych i będzie przechodzić jeszcze jutro w ciągu dnia, na poziomie 630-650 cm (ok. 80-100 cm powyżej stanu alarmowego).
W zlewniach dopływów Odry notowane są głównie spadki i stabilizacja, lokalnie powyżej stanów umownych (Nysa Kłodzka, Ślęza, Bystrzyca, Widawa, Kaczawa, Barycz, Orla, Bóbr, Warta i Widawka). Na stacji Kostrzyn nad Odrą na Warcie stan wody wynosi 489 cm (stan alarmowy 410 cm) i ustabilizował się. W godzinach wieczornych powinien już powoli opadać. W zlewni Baryczy stany wody opadają jeszcze przy utrzymujących się przekroczeniach stanów umownych. Na stacji Stary Raduszec na Bobrze stan wody wynosi obecnie 598 cm (stan alarmowy 500 cm) i sukcesywnie opada.
Procentowy udział stacji hydrologicznych w poszczególnych strefach stanów charakterystycznych:
- strefa wody niskiej 42%;
- strefa wody średniej 44%;
- strefa wody wysokiej 14%.
Na godz. 11 UTC stan alarmowy został przekroczony na:
- 17 stacjach hydrologicznych w dorzeczu Odry, maksymalnie o 156 cm na stacji NIETKÓW na rzece Odra.
Stan ostrzegawczy został przekroczony na:
- 6 stacjach hydrologicznych w dorzeczu Odry.
Prognozowana sytuacja hydrologiczna
Na Odrze od ujścia Baryczy do stacji hydrologicznej Kostrzyn nad Odrą prognozuje się tendencję spadkową oraz utrzymanie stanów wody w strefie wody wysokiej, z przekroczeniem stanów alarmowych. Przez większą część okresu (do 30.09) przekroczenia te będą znaczne, o czym informuje ostrzeżenie hydrologiczne 3 stopnia nr 210. W Kostrzynie nad Odrą stan wody dziś będzie początkowo ustabilizowany na poziomie 520-525 cm, co oznacza przekroczenie stanu alarmowego o 50-55 cm. Kulminacja na tej stacji hydrologicznej dobiega końca i w ciągu najbliższych godzin rozpoczną się powolne spadki. W Gozdowicach kulminacja fali wezbraniowej rozpoczyna się i potrwa przez całą sobotę (28.09). Aktualnie poziom wody wynosi 561 cm. Stan wody wyniesie maksymalnie 560-565 cm, czyli 60-65 cm powyżej stanu alarmowego, natomiast na stacji Bielinek kulminacja wystąpi w godzinach nocnych w sobotę (28.09) i potrwa do niedzielnego wieczora (29.09). Prognozowany stan wody wyniesie tam maksymalnie 630-650 cm, czyli 80-100 cm powyżej stanu alarmowego. W Widuchowej przewiduje się wzrosty stanów wody w strefie wody wysokiej. W niedzielę dojdzie tam do przekroczenia stanu ostrzegawczego a popołudniu także alarmowego. Poniżej Widuchowej do Gryfina występować będą wahania z tendencją rosnącą w strefie wody średniej. Dla Odry dolnej obowiązują ostrzeżenia hydrologiczne 3 stopnia nr 171 i 172.
W zlewniach dopływów dolnej Odry przewidywana jest przeważnie tendencja spadkowa stanów wody lub stabilizacja. Stany wody będą układały się na ogół w strefie wody niskiej i średniej. Na stacji wodowskazowej Kostrzyn nad Odrą na Warcie prognozowana jest początkowo stabilizacja, a następnie stopniowe spadki stanów wody w strefie powyżej stanu alarmowego.
Ze względu na spłaszczony kształt fali powodziowej, a co za tym idzie, długi okres utrzymywania się powodziowych stanów wody, infrastruktura hydrotechniczna będzie pracowała z najwyższymi obciążeniami przez relatywnie długi czas. Wobec powyższego zwiększa się ryzyko awarii wałów przeciwpowodziowych innych elementów ochrony przeciwpowodziowej. Apelujemy o zachowanie ostrożności i reagowanie na wskazania służb.
Zachęcamy do śledzenia aktualnej i prognozowanej sytuacji hydrologicznej w serwisie www.hydro.imgw.pl.
Poniżej na mapie poglądowej przedstawiono prognozy kulminacji fali wzdłuż odcinka Odry poniżej Cigacic. Prognozy będą aktualizowane w miarę dostępności nowych danych (zarówno okres występowania jak i zakres wartości).
Obowiązujące ostrzeżenia
Ostrzeżenia meteorologiczne
Obowiązują ostrzeżenia:
- 1. stopnia przed silnym wiatrem w woj. Pomorskim (do 29.09.2024 godz. 00:00 UTC), zachodniopomorskim (do 28.09.2024 godz. 18:00).
- 1. i 2. stopnia przed intensywnymi opadami deszczu w woj. podkarpackim (do 29.09.2024 godz. 10:00).
Ostrzeżenia hydrologiczne
Obowiązują ostrzeżenia hydrologiczne 3 stopnia przed wezbraniem z przekroczeniem stanów alarmowych dla województw: lubuskiego, zachodniopomorskiego i dolnośląskiego oraz ostrzeżenia hydrologiczne 1 stopnia dla Wybrzeża Zachodniego i Wschodniego i woj. podkarpackim. Nadal obowiązują też ostrzeżenia przed suszą hydrologiczną głównie w dorzeczu Wisły oraz w zlewni Warty i dolnej Odry.
Apelujemy o sprawdzanie aktualizowanych prognoz oraz ostrzeżeń meteorologicznych i hydrologicznych na portalach IMGW-PIB: https://meteo.imgw.pl/, https://modele.imgw.pl/ i https://hydro.imgw.pl/
Opracowanie:
Ewa Łapińska (Centrum Meteorologicznej Osłony Kraju) - Synoptyk Kraju,
Jakub Gawron (Centrum Meteorologicznej Osłony Kraju) - Synoptyk Ostrzeżeniowy,
Paweł Przygrodzki (Centrum Hydrologicznej Osłony Kraju),
Małgorzata Gori (Centrum Hydrologicznej Osłony Kraju),
Magdalena Korcz (Centrum Hydrologicznej Osłony Kraju),
Natalia Pilguj (Centrum Modelowania Meteorologicznego), Piotr Szuster (Centrum Modelowania Meteorologicznego), Artur Surowiecki (Centrum Modelowania Meteorologicznego).
Zatwierdzili:
Mariusz Figurski (Centrum Modelowania Meteorologicznego),
Grzegorz Duniec (Centrum Meteorologicznej Osłony Kraju),
Paweł Przygrodzki (Centrum Hydrologicznej Osłony Kraju).
Do pobrania