IMGW-PIB: Zestaw norm klimatycznych dla Polski
W IMGW-PIB opracowano i opublikowano zestaw norm klimatycznych dla Polski. Można się z nimi zapoznać na podstronie serwisu WWW IMGW-PIB, dotyczącej klimatu Polski – klimat.imgw.pl lub bezpośrednio pod adresem (https://klimat.imgw.pl/pl/climate-normals/). W tabelach zaprezentowano kilkadziesiąt podstawowych wskaźników klimatologicznych dla stacji synoptycznych w Polsce, m.in. średnią, maksymalną i minimalną temperaturę powietrza, liczbę dni z określoną temperaturą powietrza, liczbę dni z opadami, sumy opadów, grubość pokrywy śnieżnej, sumę usłonecznienia, ciśnienie i wiele innych. Dodatkowy normy dla okresu 1991-2020 wzbogaca kolekcja map dostępna na tej samej stronie w zakładce Mapy historyczne.
Normy klimatyczne to podstawowe źródło informacji o warunkach klimatycznych analizowanego obszaru. Mogą to być wartości średnie wybranych parametrów, średnia liczba dni wystąpienia określonych wartości zmiennych, jak również ich wartości ekstremalne. Są one określane dla kolejnych okresów 30-letnich. Aktualne obejmują wielolecie 1991-2020. Obliczane są dla stacji, które spełniają wymagania określone w dokumentach technicznych Światowej Organizacji Meteorologicznej (WMO), dotyczące kompletności i jakości pomiarów, co zapewnia rzetelną informację o stanie klimatu. Dzięki temu, że zestawienia są przygotowywane w skali globalnej, to stanowią one podstawową informację o aktualnych warunkach klimatycznych naszej planety.
Normy spełniają dwa główne cele. Po pierwsze, stanowią punkt odniesienia, względem którego można oceniać zmienność współczesnych (niedawnych lub obecnych) warunków klimatycznych za pomocą tzw. anomalii, czyli odchyleń od norm. Ma to szczególne znaczenie w ustawicznym monitoringu warunków klimatycznych prowadzonych przez narodowe służby hydrologiczno-meteorologiczne (w Polsce rolę tą pełni IMGW-PIB). Po drugie są szeroko stosowane i postrzegane jako wskaźnik najbardziej prawdopodobnych warunków, które mogą wystąpić w danej lokalizacji.
Według obowiązującej definicji, norma klimatyczna odnosi się do ostatniego 30-letniego okresu, kończącego się w roku, którego zapis numeryczny zamyka cyfra 0 (np. 2010). Obecnie jest to wielolecie 1991-2020. Warto jednak zaznaczyć, że okres 1961-1990 został utrzymany przez WMO jako standardowy okres odniesienia dla długoterminowych ocen zmian klimatu i jest również wykorzystywany w raportach dotyczących zmiany klimatu.
