Komunikat IMGW-PIB o aktualnej i prognozowanej sytuacji synoptycznej i hydrologicznej

Prognozowana sytuacja meteorologiczna i hydrologiczna w okresie 12-15.09.2024
Termin opracowania: 12.09.2024 godz. 23:00

Nad północnymi Włochami doszło do rozwoju ośrodka niskiego ciśnienia, którego centrum znajduje nad Niziną Padańską. W kolejnych godzinach niż będzie przemieszczał się na północ, przez rejon wschodnich Alp oraz Karpat, a w drugiej części nocy z piątku na sobotę (13/14.09.2024) dotrze do południowo-wschodniej części Polski, stopniowo się pogłębiając. Trasa przemieszczającego się ośrodka niżowego jest zgodna z torem niżowym Vb wskazanym przez W. Van Bebbera 12 (jego początek znajduje się w rejonie Zatoki Genueńskiej przez co, określany jest mianem “niżu genueńskiego”). Dalsza wędrówka niżu zostanie zablokowana przez rozległy wyż znad Rosji. Dodatkowo nad północno-zachodnią częścią Francji rozbuduje się kolejny ośrodek wysokiego ciśnienia, który doprowadzi do zwiększenia się gradientu barycznego nad południowo-zachodnią częścią Polski. Sytuacja przyczyni się do wystąpienia silnego wiatru z kierunków północnych oraz napływu ciepłej i wilgotnej masy powietrznej nad obszar kraju.

Prognozowane ciśnienie atmosferyczne na dzień 13.09.2024 godz. Wyniki modelu ECMWF HRES 0.1°.

Aktualna sytuacja meteorologiczna

12.09.2024 19:30 - 19:30 13.09.2024 (Czwartek/Piątek)
W nocy na wschodzie zachmurzenie umiarkowane, miejscami duże, a na Suwalszczyźnie słabe opady deszczu. Na pozostałym obszarze kraju zachmurzenie całkowite z opadami deszczu, na Przedgórzu Sudeckim, w Sudetach oraz na południu Opolszczyzny okresami o natężeniu umiarkowanym. Największe sumy opadów prognozowane są w województwie dolnośląskim do 30 mm, opolskim do 30 mm, śląskim do 20 mm, wielkopolskim do 20 mm, łódzkim do 20 mm, kujawsko-pomorskim do 25 mm i pomorskim do 20 mm. W szczytowych partiach Sudetów opady deszczu ze śniegiem i śniegu. Na wschodzie kraju gęste mgły ograniczające widzialność do 200 m. Temperatura minimalna od 9°C na południowym zachodzie do 15°C na Podlasiu; w rejonach podgórskich od 6°C do 8°C. Wiatr słaby i umiarkowany, miejscami porywisty, północno-zachodni, na wschodzie słaby zmienny. W szczytowych partiach Sudetów wiatr nasilający się do dość silnego, w porywach około 60 km/h.

W dzień na wschodzie kraju zachmurzenie umiarkowane, okresami duże i w Małopolsce oraz północnym wschodzie przelotne opady deszczu; na Suwalszczyźnie burze. Na zachodzie i w centrum zachmurzenie całkowite z opadami deszczu. Na zachodzie opady okresami o natężeniu umiarkowanym, a na południu kraju silnym. W Karkonoszach opady śniegu z deszczem i śniegu, przejściowy przyrost pokrywy śnieżnej do 10 cm, punktowo możliwy o 20 cm.  Największe sumy opadów prognozowane są w województwie dolnośląskim do 50 mm, opolskim do 50 mm, śląskim do 30 mm, wielkopolskim do 20 mm, lubuskim do 20 mm, w małopolskim do 20 mm. Rano miejscami na wschodzie mgła ograniczająca widzialność do 300 m. Temperatura maksymalna w zachodniej połowie kraju od 10°C do 16°C, na pozostałym obszarze od 17°C w centrum do 26°C na Podlasiu; chłodniej w rejonach podgórskich Sudetów od 6°C do 8°C. Wiatr przeważnie umiarkowany, w zachodniej połowie kraju w porywach do 55 km/h, północno-zachodni, a na wschodzie północno-wschodni. W szczytowych partiach Sudetów dalsze nasilenie wiatru od 50 km/h do 80 km/h, w porywach około 140 km/h. W Tatrach porywy do 60 km/h.

Prognozowana sytuacja meteorologiczna

13.09.2024 19:30 - 19:30 14.09.2024 (Piątek/Sobota)
W nocy zachmurzenie duże i całkowite, na wschodzie większe przejaśnienia. Opady deszczu, na południu i zachodzie okresami o natężeniu silnym, na Dolnym Śląsku i Opolszczyźnie przejściowo nawalnym! Największe sumy opadów prognozowane są w województwie dolnośląskim do 90 mm, opolskim do 80 mm, śląskim do 60 mm, małopolskim do 60 mm, podkarpackim do 35 mm, wielkopolskim i łódzkim do 20 mm. Wysoko w Sudetach opady deszczu ze śniegiem przechodzące w deszcz. Temperatura minimalna od 8°C w kotlinach sudeckich, około 11°C w centrum, do 17°C na Podlasiu. Wiatr umiarkowany, na zachodzie okresami dość silny, w porywach do 60 km/h, na Przedgórzu Sudeckim do 70 km/h, północny, na wschodzie kraju umiarkowany, północno-wschodni. W szczytowych partiach Sudetów porywy wiatru do 160 km/h.

W dzień zachmurzenie duże i całkowite, na północnym wschodzie większe przejaśnienia. Opady deszczu, na południu okresami o natężeniu silnym na Opolszczyźnie, Śląsku i w Małopolsce przejściowo nawalnym! Na wschodzie kraju miejscami burze. Największe sumy opadów prognozowane są w województwie śląskim i małopolskim do 60 mm, opolskim i podkarpackim do 50 mm, dolnośląskim i świętokrzyskim do 40 mm, łódzkim do 35 mm, w lubelskim do 30 mm. Temperatura maksymalna od 11°C w kotlinach sudeckich, około 18°C w centrum, do 26°C na Podlasiu. Wiatr umiarkowany, okresami dość silny, porywisty, w porywach do 60 km/h, na Przedgórzu Sudeckim i w burzach do 70 km/h, północny, na wschodzie kraju północno-wschodni. W szczytowych partiach Sudetów porywy wiatru do 160 km/h.

Prognozowany przebieg zdarzeń według modeli numerycznych

W związku z obecnością centrum ośrodka niskiego ciśnienia na południu kraju, w okresie od 13.09.2024 00:00 UTC – 16.09.2024 00:00 UTC (72 h) wyliczenia modeli numerycznych wskazują na duże sumy opadów atmosferycznych na południu Polski. Poniżej przedstawiony przebieg zjawisk został opracowany z wykorzystaniem numerycznych modeli pogody: GFS 0.25°, ECMWF 0.1°, COSMO 7 km oraz Alaro 4 km. Scenariusze wskazywane przez wyżej wymienione modele obejmują wystąpienie maksymalnych sum opadów od 250 do 400 mm w zlewni Nysy Kłodzkiej, a w zlewni Małej Wisły od 200 do 300 mm. Na obszarach województw lubuskiego, wielkopolskiego, łódzkiego, świętokrzyskiego oraz podkarpackiego prognozowane jest wystąpienie sum opadów nieprzekraczających 80 mm.

Analiza wyników wybranych modeli numerycznych wykorzystywanych w IMGW-PIB wskazuje na następujący przebieg zjawisk:

W piątek (13 września) z upływem dnia opady będą stopniowo się intensyfikować, osiągając największe sumy w woj. dolnośląskim i opolskim, gdzie spadnie 60-70 mm w ciągu doby. Strefa opadów o mniejszej intensywności rozciągać się będzie aż do północnych krańców Polski, gdzie sumy z reguły nie będą przekraczać 20 mm. W godzinach wieczornych (po 20:00 czasu lokalnego) modele wskazują na możliwość występowania wiatru w porywach do 50 km/h na południowym zachodzie kraju.

Prognozowana dobowa suma opadów na piątek (13.09.2024) wg wyników modeli GFS 0.25°, ECMWF 0.1°, COSMO 7 km i Alaro 4 km.

 

W sobotę (14 września) intensywne opady deszczu obejmą obszary województw: dolnośląskiego, opolskiego, śląskiego oraz małopolskiego. W tych obszarach prognozuje się wystąpienie sumy dobowej od 50 do 120 mm (lokalnie więcej), przy czym najwyższe sumy opadów spodziewane są w zlewni Nysy Kłodzkiej. W pozostałym obszarze kraju prognozuje się wystąpienie sum dobowych od 15 do 50 mm. W przypadku rozwoju strefy burz i silnych opadów pochodzenia konwekcyjnego, sumy opadów mogą być miejscami większe. Z uwagi na duży gradient ciśnienia, prognozowane są duże prędkości wiatru, szczególnie w południowej części woj. dolnośląskiego, gdzie porywy mogą osiągać 80 km/h.

Prognozowana dobowa suma opadów na sobotę (14.09.2024) wg wyników modeli GFS 0.25°, ECMWF 0.1°, COSMO 7 km i Alaro 4 km.
 

W niedzielę (15.09) najwyższe dobowe sumy opadów sięgające miejscami do 60-80 mm mogą wystąpić w woj. dolnośląskim i opolskim. Opady do 30 mm są prognozowane na terenie województw: wielkopolskiego i lubuskiego. Wyliczenia modeli numerycznych wskazują również na możliwe porywy wiatru osiągające 70 km/h w strefie oddziaływania przemieszczającego się niżu.

Warto zaznaczyć, że grupa modeli (m.in. UM, ICON, GEM) sygnalizuje możliwość wystąpienia dużych sum opadów w sobotę i niedzielę na obszarze woj. śląskiego, małopolskiego i podkarpackiego, gdzie w ciągu doby może miejscami spaść ponad 100 mm deszczu.

Prognozowana dobowa suma opadów na niedzielę (15.09.2024) wg wyników modeli GFS 0.25°, ECMWF 0.1° i COSMO 7 km.

Prezentowany scenariusz prognozowanych zjawisk został opracowany w oparciu o wyliczenia modeli numerycznych. Należy mieć na uwadze ograniczenia modeli wynikające z zastosowanych różnych schematów parametryzacyjnych procesów mikrofizycznych zachodzących w chmurach, różnych schematów numerycznych oraz siatek obliczeniowych. Obecne prognozy charakteryzują rozbieżności co do położenia niżu, co może być związane z tym, że przebieg zdarzeń będzie mógł się różnić od przedstawionego.

Aktualna sytuacja hydrologiczna

Aktualnie (12.09.2024 r.) na rzekach w Polsce dominują spadki i stabilizacja. Na stacjach hydrologicznych w Polsce przeważa strefa wody niskiej (62% wszystkich stacji) i średniej (35%), a na 3% notowana jest strefa stanów wysokich. W godzinach wieczornych w Odolanowie na Baryczy osiągnięty został stan alarmowy. Stany ostrzegawcze zostały przekroczone na 3 stacjach hydrologicznych w zlewni Bystrzycy, Kwisy i dolnej Baryczy. Znaczne wzrosty stanów wody wystąpiły głównie w woj. dolnośląskim i opolskim oraz na południu woj. wielkopolskiego i punktowo w woj. śląskim, odcinkami do strefy wody wysokiej. Najwyższe wzrosty stanów wody spowodowane były zwiększeniem odpływu wody ze zbiorników - do około 130 cm w Chałupkach na Odrze oraz 100 cm w Goczałkowicach na Wiśle. Wzrosty spowodowane opadem wynosiły na ogół od kilku do 30 cm.

Aktualna sytuacja hydrologiczna 12.09.2024 (21 UTC). Źródło: IMGW-PIB

 

Prognozowana sytuacja hydrologiczna 12/13.09.2024 r.
 
Zlewnia górnej Wisły

Wieczorem 12.09.2024 r. i w nocy 12-13.09.2024 r. w wyniku prognozowanych intensywnych opadów deszczu zwłaszcza na obszarze woj. śląskiego spodziewane są wzrosty poziomu wody punktowo do strefy wody wysokiej. Na Gostyni w Bojszowach poziom wody może przekroczyć stan ostrzegawczy.
W wyniku prognozowanych dalszych intensywnych opadów deszczu w kolejnej dobie (13.09.24) na rzekach woj. śląskiego spodziewane są dalsze wzrosty poziomu wody do strefy stanów wysokich, w pierwszej części dnia 13.09 istnieje niewielkie prawdopodobieństwo punktowych przekroczeń stanów ostrzegawczych. Jednocześnie sytuacja będzie rozwojowa w kolejnych dobach.
 
Zlewnia dopływów górnej i środkowej Odry

Na górnej Odrze prognozowana jest tendencja wzrostowa stanów wody w strefie wody początkowo niskiej, a następnie średniej, w Chałupkach może osiągnąć strefę wody wysokiej. Na Odrze skanalizowanej stany wody będą ulegały wahaniom zależnym od pracy jazów i stopni wodnych, lokalnie z tendencją wzrostową. Stany będą układać się w strefie stanów średnich, odcinkami niskich (Brzeg, Oława, Malczyce), punktowo z możliwością osiągnięcia stanów wysokich (Brzeg Dolny). Na Odrze środkowej swobodnie płynącej stany wody będą miały przebieg wyrównany w strefie wody niskiej, na odcinku Połęcko - Słubice zaznaczy się tendencja wzrostowa.
 
W zlewniach dopływów górnej i środkowej Odry prognozowane są przeważnie wahania i stopniowe wzrosty stanów wody, na ogół w strefie wody niskiej i średniej, miejscami wysokiej. Silne opady deszczu mogą spowodować lokalne, gwałtowne wzrosty, zwłaszcza w zlewniach górskich i podgórskich, które mogą skutkować przekroczeniami stanów umownych. W Odolanowie na Baryczy stany wody będą rosły powyżej stanu alarmowego. Większe wahania stanów wody mogą wystąpić też na odcinkach rzek poniżej zbiorników energetycznych, m.in. na Nysie Kłodzkiej, Bystrzycy, Kwisie oraz Bobrze.
 
Prognozowana sytuacja hydrologiczna 13-16.09.2024 r.

W okresie 13-16.09.2024 r. w efekcie prognozowanego rozwoju sytuacji meteorologicznej przez cały okres prognostyczny należy spodziewać się wzrostów stanów wody wraz z przekroczeniem stanów umownych (ostrzegawczych i alarmowych). Sytuacja zaznaczy się szczególnie na sudeckich dopływach Odry. Szczególnie niebezpiecznie będzie w zlewniach Osobłogi, Nysy Kłodzkiej, górnego Bobru i Kwisy, oraz Oławy, Ślęzy, Bystrzycy i Kaczawy.

Od 13.09.2024 r. intensywne opady deszczu będą występowały też w zlewni górnej Wisły, co będzie miało wpływ na sytuację hydrologiczną, w szczególności na karpackich dopływach rzeki Wisły.

Największe przyrosty stanów wody są prognozowane w okresie 13-16.09.2024 r. Początkowo zagrożenie występować będzie na mniejszych ciekach i w górnych odcinkach głównych rzek. W wyniku prognozowanych, bardzo intensywnych opadów, szczególnie w obszarach zurbanizowanych wystąpią podtopienia. Istnieje zagrożenie pojawienia się powodzi błyskawicznych. W dalszych dniach woda powodziowa spływać będzie w dół zlewni, zaznaczając się wzrostami stanu wody i przekroczeniami stanów umownych na głównych rzekach.

Prognozowana sytuacja hydrologiczna 13.09.2024 r. (18 UTC)

 

Prognozowana sytuacja hydrologiczna 14.09.2024 r. (06 UTC)

 

Prognozowana sytuacja hydrologiczna 14.09.2024 r. (18 UTC)

 

Prognozowana sytuacja hydrologiczna 15.09.2024 r. (06 UTC)

 

Prognozowana sytuacja hydrologiczna 15.09.2024 r. (18 UTC)

 

Obowiązujące ostrzeżenia

Obowiązujące ostrzeżenia meteorologiczne dotyczą prognozowanych intensywnych opadów deszczu. Ostrzeżenia 3 stopnia zostały wydane dla woj. dolnośląskiego, opolskiego, śląskiego, małopolskiego obowiązują do 16.09.2024 r. g. 07:00. Ostrzeżenia 2 stopnia obowiązują w części woj. wielkopolskiego i łódzkiego do 14.09.2024 r. g. 06:00. Ostrzeżenia 1 stopnia obowiązują w części woj. kujawsko-pomorskiego.
 

Ostrzeżenia 1 stopnia dotyczące gęstej mgły obowiązują we wschodniej części kraju.

Mapa obowiązujących ostrzeżeń meteorologicznych. Źródło: IMGW-PIB

 

Obowiązują ostrzeżenia hydrologiczne przed wezbraniami 2 i 3 stopnia dla województw: dolnośląskie, opolskie, śląskie, małopolskie, wielkopolskie, łódzkie.

Ponadto część Polski pokryta jest ostrzeżeniami przed suszą hydrologiczną.

Mapa obowiązujących ostrzeżeń hydrologicznych. Źródło: IMGW-PIB

 

Apelujemy o sprawdzanie aktualizowanych prognoz oraz ostrzeżeń meteorologicznych i hydrologicznych na portalach IMGW-PIB: https://meteo.imgw.pl/, https://modele.imgw.pl/ i https://hydro.imgw.pl/

Opracowanie:
Barbara Wrona (Centrum Meteorologicznej Osłony Kraju) - Synoptyk Kraju,
Tomasz Siemieniuk (Centrum Meteorologicznej Osłony Kraju) - Synoptyk Ostrzeżeniowy,
Paweł Przygrodzki (Centrum Hydrologicznej Osłony Kraju),
Małgorzata Gori (Centrum Hydrologicznej Osłony Kraju),
Magdalena Korcz (Centrum Hydrologicznej Osłony Kraju),
Natalia Pilguj (Centrum Modelowania Meteorologicznego),
Piotr Szuster (Centrum Modelowania Meteorologicznego),
Artur Surowiecki (Centrum Modelowania Meteorologicznego).

Zatwierdzili:
Mariusz Figurski (Centrum Modelowania Meteorologicznego),
Grzegorz Duniec (Centrum Meteorologicznej Osłony Kraju),
Paweł Przygrodzki (Centrum Hydrologicznej Osłony Kraju).