Komunikat IMGW-PIB o aktualnej i prognozowanej sytuacji synoptycznej i hydrologicznej

Prognozowana sytuacja meteorologiczna i hydrologiczna
Termin opracowania: 14.09.2024 godz. 22:00

Od kilkunastu godzin centrum ośrodka niskiego ciśnienia (“niżu genueńskiego”), znajduje się w rejonie Polski południowej. Wędrówka ośrodka niskiego ciśnienia została zablokowana w wyniku oddziaływania rozległych układów wyżowych na zachodzie i północnym wschodzie kontynentu. Obserwujemy występowanie zwiększonego gradientu barycznego nad południowo-zachodnią częścią Polski, co przyczynia się do występowania silnego wiatru z kierunków północnych. W kolejnych godzinach niż zacznie się powoli przemieszczać się w kierunku zachodnim nad obszar Polski południowo-zachodniej.

Mapa synoptyczna z terminu 14.09.2024 12:00 UTC. Źródło: IMGW-PIB.

 

Zmierzone sumy opadów atmosferycznych

Minionej doby, strefa opadów atmosferycznych obejmowała rozległy obszar południowej Polski. Najwięcej opadów wystąpiło w południowej części woj. dolnośląskiego, opolskiego i woj. śląskim, gdzie sumy dobowe przekraczające 130 mm zostały odnotowane łącznie na 16 stacjach. Na wielu stacjach odnotowano rekordowe sumy dobowego opadu. Najwyższą wartość odnotowano na stacji Kamienica (214,5 mm). Warto zaznaczyć, że zmierzone sumy opadów za 12 h wynosiły na wybranych stacjach ponad 100 mm. Pomiary ze stacji i dane z modelu RainGRS wskazują, że dobowe sumy przekraczające 60 mm dotyczyły znacznych obszarów woj. opolskiego, śląskiego, dolnośląskiego, małopolskiego i świętokrzyskiego.

Suma opadów zmierzona na stacjach wraz z nałożonym rozkładem przestrzennym opadów według modelu RainGRS za okres 24 h (13.09.2024 18:00 UTC – 14.09.2024 18:00 UTC).

Suma opadów zmierzona na stacjach wraz z nałożonym rozkładem przestrzennym opadów według modelu RainGRS dla obszaru południowo zachodniej Polski za okres 24 h (13.09.2024 18:00 UTC – 14.09.2024 18:00 UTC).

Aktualna sytuacja meteorologiczna

14.09.2024 19:30 - 19:30 15.09.2024 (Sobota/Niedziela)

W nocy zachmurzenie duże i całkowite. Opady deszczu, na południu kraju okresami o natężeniu silnym, a w Kotlinie Kłodzkiej, na Opolszczyźnie, Śląsku i w Małopolsce przejściowo nawalnym! Na wschodzie kraju miejscami burze. Największe sumy opadów prognozowane są w województwie: śląskim do 120 mm; dolnośląskim, opolskim do 80 mm; w małopolskim i świętokrzyskim do 70 mm; podkarpackim i łódzkim do 40 mm. W Tatrach śnieg z deszczem i śnieg. Temperatura minimalna od 9°C, 11°C na południowym zachodzie do 16°C na północnym wschodzie i miejscami w centrum, w kotlinach górskich od 6°C do 9°C. Wiatr umiarkowany, okresami dość silny, porywisty, na południowym zachodzie w porywach do 80 km/h, na wybrzeżu do 65 km/h, z kierunków północnych, tylko na południowym wschodzie z kierunków wschodnich. W szczytowych partiach Sudetów porywy wiatru do 120 km/h, w Karpatach do 90 km/h. Podczas burz porywy wiatru do 70 km/h.

W dzień zachmurzenie duże i całkowite, na północnym wschodzie i wschodzie większe przejaśnienia. Opady deszczu, na południu kraju okresami o natężeniu silnym, na Dolnym Śląsku przejściowo nawalnym! Na południu, wschodzie i w centrum kraju miejscami burze. Największe sumy opadów prognozowane są w na Dolnym Śląsku a zwłaszcza w Sudetach do 45 mm; w województwie opolskim i śląskim do 35 mm. W szczytowych partiach Tatr opady deszczu ze śniegiem. Temperatura maksymalna od 13°C na Dolnym Śląsku, około 20°C w centrum, do 25°C na Podlasiu; w kotlinach sudeckich miejscami około 10°C. Wiatr umiarkowany, okresami dość silny, w porywach do 65 km/h, na Opolszczyźnie i Przedgórzu Sudeckim do 75 km/h, z kierunków północnych, tylko na wschodzie kraju z kierunków wschodnich. W szczytowych partiach Sudetów porywy wiatru do 110 km/h. Podczas burz porywy wiatru do 70 km/h.

Prognozowana sytuacja meteorologiczna

15.09.2024 19:30 - 19:30 16.09.2024 (Niedziela/Poniedziałek)

W nocy zachmurzenie duże i całkowite, większe przejaśnienia jedynie na północnym wschodzie. Miejscami opady deszczu, najintensywniejsze na południu kraju. Na wschodzie i południu możliwe burze. Prognozowana wysokość opadów na południu Polski od 20 mm do 35 mm, w centrum około 10 mm. Na południowym wschodzie lokalne mgły ograniczające widzialność do 200 m. Temperatura minimalna od 13°C do 16°C, w obszarach podgórskich od 8°C do 11°C. Wiatr słaby i umiarkowany, na zachodzie okresami porywisty, na zachodzie i w centrum z kierunków północnych, na wschodzie z kierunków wschodnich. Wiatr w górach w porywach do 60 km/h. W czasie burz możliwe porywy wiatru do 65 km/h.

W dzień na zachodzie i południu zachmurzenie duże, na pozostałym obszarze umiarkowane, tylko na krańcach północno wschodnich małe. Na południu i miejscami na zachodzie kraju przelotne opady deszczu. Prognozowana wysokość opadów do 15 mm na Dolnym Śląsku i Podkarpaciu i do 25 mm na południu Śląska i Małopolski. W górach możliwe burze. Temperatura maksymalna na południu, południowym zachodzie i na wybrzeżu od 17°C do 21°C, na pozostałym obszarze kraju od 21°C do 26°C; w obszarach podgórskich i na przedgórzu od 13°C do 17°C. Wiatr słaby i umiarkowany, okresami porywisty, na wybrzeżu okresami dość silny i w porywach do 55 km/h, na zachodzie i w centrum z kierunków północnych, na wschodzie z kierunków wschodnich. Wiatr w górach w porywach do 70 km/h.

Prognozowany przebieg zdarzeń według modeli numerycznych

W okresie 14.09.2024 12:00 UTC – 16.09.2024 12:00 UTC (48 h) wyniki modeli numerycznych wskazują na duże sumy opadów atmosferycznych na południu Polski. Poniżej przedstawiony przebieg zjawisk został opracowany z wykorzystaniem następujących numerycznych modeli pogody: ECMWF 0.1°, Alaro 4 km, COSMO 7 km i UM 4 km. Scenariusze wskazywane przez wyżej wymienione modele obejmują wystąpienie maksymalnych sum opadów od 150 do 250 mm w zlewni Nysy Kłodzkiej, a w zlewni Małej Wisły do 120 mm.

 

Analiza wyników wybranych modeli numerycznych wykorzystywanych w IMGW-PIB wskazuje na następujący przebieg zjawisk:

W sobotę i niedzielę (14.09 14:00 – 15.09 14:00) większość modeli numerycznych wskazuje, że najwyższe dobowe sumy opadów sięgające lokalnie ponad 200 mm mogą wystąpić w woj. dolnośląskim i opolskim. Opady o mniejszej intensywności, osiągające 60 mm występować będą w pasie od południowego zachodu Polski, przez woj. wielkopolskie, łódzkie, świętokrzyskie. W przypadku występowania opadów konwekcyjnych, sumy opadów mogą być większe. Opady do 50 mm (łącznie z opadami konwekcyjnymi) obejmą część woj. mazowieckiego, podkarpackiego i lubelskiego. Wyliczenia modeli numerycznych wskazują również na możliwe porywy wiatru osiągające 70 km/h na południu województwa dolnośląskiego, przy czym porywy sięgające 140 km/h mogą wystąpić w wyższych partiach Sudetów. W pasie od woj. dolnośląskiego i opolskiego przez województwa łódzkie, mazowieckie po lubelskie są prognozowane burze, którym towarzyszyć będą intensywne opady deszczu i silne porywy wiatru. Nie wyklucza się również wystąpienia kilku trąb powietrznych, zwłaszcza w niedzielę w godzinach popołudniowych. Burze o mniejszej intensywności mogą występować na pozostałym obszarze kraju.

Prognozowana dobowa suma opadów od soboty (14.09.2024) godz. 12 UTC do niedzieli (15.09.2024) godz. 12 UTC wg wyników modeli ECMWF 0.1°, Alaro 4 km, COSMO 7 km, UM 4 km.

 

W niedzielę i poniedziałek (15.09 14:00 – 16.09 14:00) modele numeryczne wskazują na maksymalną dobową sumę opadów 40-50 mm w województwie dolnośląskim. Opady rzędu 15-30 mm są prognozowane dla pozostałych województw południowej Polski.

Prognozowana dobowa suma opadów od niedzieli (15.09.2024) godz. 12 UTC do poniedziałku (16.09.2024) godz. 12 UTC wg wyników modeli ECMWF 0.1°, Alaro 4 km, COSMO 7 km, UM 4 km.

Prognozowana dobowa suma opadów na kolejne doby wg modelu ICON-EU.

 

Prezentowany scenariusz prognozowanych zjawisk został opracowany w oparciu o wyliczenia modeli numerycznych. Należy mieć na uwadze ograniczenia modeli wynikające z zastosowanych różnych schematów parametryzacyjnych procesów mikrofizycznych zachodzących w chmurach, różnych schematów numerycznych oraz siatek obliczeniowych. Obecne prognozy charakteryzują się rozbieżnościami, co może być związane z tym, że rzeczywisty przebieg zdarzeń może różnić się w pewnym stopniu od prognozowanego.

Aktualna sytuacja hydrologiczna

Procentowy udział stacji hydrologicznych w poszczególnych strefach stanów charakterystycznych:
- strefa wody niskiej 34%;
- strefa wody średniej 38%;
- strefa wody wysokiej 28%.

Stan alarmowy został przekroczony na 53 stacjach hydrologicznych w dorzeczu Odry, maksymalnie o 222 cm na stacji Dunino na rzece Kaczawa i na 6 stacjach hydrologicznych w dorzeczu Wisły, maksymalnie o 56 cm w Pszczynie na rzece Pszczynka.

Stan ostrzegawczy został przekroczony na 25 stacjach hydrologicznych w dorzeczu Odry, 5 stacjach hydrologicznych w dorzeczu Wisły, jednej stacji hydrologicznej w dorzeczu Łaby, 1 stacji hydrologicznej w dorzeczu rzek Przymorza i 2 stacjach hydrologicznych morskich.

Największe wzrosty notowane są w zlewniach lewostronnych dopływów górnej i środkowej Odry oraz w zlewni Małej Wisły. Na stacji Olza na Odrze wzrost wyniósł 287 cm.

Aktualna sytuacja hydrologiczna 14.09.2024 (18 UTC). Źródło: IMGW-PIB

 

Prognozowana sytuacja hydrologiczna 14.09.2024 r.

Zlewnia dopływów górnej Wisły

14-16.09.2024

Na Wiśle w ciągu całej najbliższej doby poziom wody będzie się podnosił, z przekroczeniami stanów ostrzegawczych na odcinku powyżej ujścia Dunajca, dodatkowo na stacji hydrologicznej Pustynia w niedziele po południu może zostać przekroczony stan alarmowy.

W nocy z soboty na niedzielę oraz w niedziel do południa na rzekach prognozowane są dalsze wzrosty poziomu wody. Najintensywniejszy przebieg zjawiska nadal spodziewany jest na rzekach woj. śląskiego i małopolskiego (zwłaszcza w jego zachodniej części), gdzie aktualnie notowane są już lokalne przekroczenia stanów ostrzegawczych i alarmowych (ich liczba będzie jednak wzrastać). Na obszarze pozostałych województw prognozowane są wzrosty poziomu wody (miejscami gwałtowne), lokalnie z przekroczeniem stanów ostrzegawczych, punktowo alarmowych. Od popołudniu w niedzielę sytuacja zacznie się stabilizować.

W dolnych częściach zlewni dopływów Wisły lokalnie nadal będą notowane wzrosty, ale w ich górnych częściach może się już miejscami zaznaczyć tendencja spadkowa. Przekroczenia stanów umownych w przeważającej większości nadal będą się utrzymywać.

 

Zlewnia dopływów górnej i środkowej Odry

14-17.09.2024

Stany wody na górnej Odrze będą miały tendencję wzrostową w strefie wody wysokiej z możliwością przekroczenia stanów ostrzegawczych i w końcu alarmowych na kolejnych stacjach hydrologicznych.

Przybór wody przy znacznych przekroczeniach stanów alarmowych będzie trwał w nocy i utrzyma się prawdopodobnie do niedzieli. Od niedzieli/ poniedziałku spodziewane są stopniowe spadki stanu wody, ciągle jednak w strefie powyżej stanów alarmowych.

Stany wody na Odrze środkowej skanalizowanej również będą wzrastały, początkowo powoli w strefie wody średniej i wysokiej, od niedzieli w strefie powyżej stanów ostrzegawczych. Okresowo większa dynamika wystąpi na Odrze poniżej ujścia Małej Panwi, a zwłaszcza poniżej ujścia Nysy Kłodzkiej, w związku ze zwiększonym zrzutem wody ze zbiorników retencyjnych Turawa i Nysa.

Na Odrze środkowej swobodnie płynącej stany wody będą ulegały wahaniom z tendencją wzrostową w strefie wody średniej, a z końcem okresu w strefie stanów wysokich.

W zlewniach dopływów górnej i środkowej Odry, prognozowane opady deszczu podtrzymają trwającą już tendencję wzrostową stanów wody do przekroczenia najpierw stanów ostrzegawczych, a docelowo alarmowych nawet w znacznym stopniu, szczególnie w zlewniach rzek sudeckich i Przedgórza Sudeckiego, także dopływów górnej Odry i Wyżyny Śląskiej. Szczególnie dynamiczny wzrost stanów wody prognozowany jest w sobotę i niedzielę. Maksymalnych stanów wody oczekuje się lokalnie już w nocy z soboty na niedzielę, a później w niedzielę i lokalnie w poniedziałek.

W zlewniach prawostronnych dopływów Odry środkowej stany wody będą wzrastały początkowo w strefie wody niskiej i średniej, a docelowo do strefy stanów wysokich z przekraczaniem stanów umownych. Przekroczenia stanów alarmowych prognozowane są szczególnie w zlewni Baryczy. Maksymalne stany wody spodziewane są w mniejszych zlewniach od niedzieli/ poniedziałku, a na większych rzekach w całym kolejnym tygodniu.

Prognozowana sytuacja hydrologiczna 15.09.2024 r. (06 UTC)

 

Prognozowana sytuacja hydrologiczna 15.09.2024 r. (18 UTC)

 

Prognozowana sytuacja hydrologiczna 16.09.2024 r. (06 UTC)

Prognozowana sytuacja hydrologiczna 17.09.2024 r. (06 UTC)

 

Prognozowana sytuacja hydrologiczna 18.09.2024 r. (06 UTC)

 

Prognozowana sytuacja hydrologiczna 19.09.2024 r. (06 UTC)

 

Obowiązujące ostrzeżenia

Aktualnie wydane ostrzeżenia meteorologiczne

Ostrzeżenie 1, 2 i 3 stopnia dotyczące intensywnych opadów deszczu – woj. dolnośląskie, opolskie, śląskie, małopolskie, częściowo łódzkie i wielkopolskie.
Ostrzeżenie 1 stopnia dotyczące silnego wiatru – woj. śląskie, opolskie oraz częściowo dolnośląskie, wielkopolskie i łódzkie.
Ostrzeżenie 1, 2, 3 stopnia dotyczące silnego deszczu z burzami – woj. podkarpackie, świętokrzyskie, lubelskie częściowo mazowieckie i łódzkie.
Ostrzeżenie 1, 2 stopnia dotyczące burz – część woj. podlaskiego i mazowieckiego.

 

Mapa obowiązujących ostrzeżeń meteorologicznych. Źródło: IMGW-PIB

 

Aktualnie wydane ostrzeżenia hydrologiczne

Obowiązują ostrzeżenia hydrologiczne przed wezbraniami 1, 2 i 3 stopnia dla województw: lubuskiego, dolnośląskiego, opolskiego, śląskiego, małopolskiego, wielkopolskiego, łódzkiego, zachodniopomorskiego, pomorskiego, warmińsko-mazurskiego, mazowieckiego, podkarpackiego, podlaskiego, lubelskiego i świętokrzyskiego.

Ponadto część Polski pokryta jest ostrzeżeniami przed suszą hydrologiczną.

 

Mapa obowiązujących ostrzeżeń hydrologicznych. Źródło: IMGW-PIB

 

Apelujemy o sprawdzanie aktualizowanych prognoz oraz ostrzeżeń meteorologicznych i hydrologicznych na portalach IMGW-PIB: https://meteo.imgw.pl/, https://modele.imgw.pl/ i https://hydro.imgw.pl/

Opracowanie:
Kamil Walczak (Centrum Meteorologicznej Osłony Kraju) - Synoptyk Kraju,
Szymon Ogórek (Centrum Meteorologicznej Osłony Kraju) - Synoptyk Ostrzeżeniowy,
Paweł Przygrodzki (Centrum Hydrologicznej Osłony Kraju),
Małgorzata Gori (Centrum Hydrologicznej Osłony Kraju),
Magdalena Korcz (Centrum Hydrologicznej Osłony Kraju),
Natalia Pilguj (Centrum Modelowania Meteorologicznego),
Piotr Szuster (Centrum Modelowania Meteorologicznego),
Artur Surowiecki (Centrum Modelowania Meteorologicznego).

Zatwierdzili:
Mariusz Figurski (Centrum Modelowania Meteorologicznego),
Grzegorz Duniec (Centrum Meteorologicznej Osłony Kraju),
Paweł Przygrodzki (Centrum Hydrologicznej Osłony Kraju).