Komunikat IMGW-PIB o aktualnej i prognozowanej sytuacji synoptycznej i hydrologicznej

Prognozowana sytuacja meteorologiczna i hydrologiczna
Termin opracowania: 15.09.2024 godz. 14:30

Ubiegłej nocy (14/15.09), centrum ośrodka niskiego ciśnienia (“niżu genueńskiego”), znajdowało się na pograniczu Polski, Słowacji i Czech, a w kolejnych godzinach doszło do jego nieznacznego przemieszczenia w kierunku zachodnim. Wędrówka ośrodka niskiego ciśnienia została zablokowana w rejonie południowej Polski w wyniku oddziaływania rozległych układów wyżowych na zachodzie i północnym wschodzie kontynentu. Od godzin wczesnoporannych niż powoli zaczął się wypełniać. Nadal obserwujemy występowanie zwiększonego gradientu barycznego w południowo-zachodniej części Polski, co przyczynia się do występowania silnego wiatru z kierunków północnych.

Mapa synoptyczna z terminu 15.09.2024 00:00 UTC. Źródło: IMGW-PIB.

 

Zmierzone opady atmosferyczne

Minionej doby strefa opadów atmosferycznych obejmowała rozległy obszar południowej, południowo wschodniej oraz centralnej Polski. Najwięcej opadów wystąpiło w południowej części woj. dolnośląskiego, opolskiego, śląskiego i małopolskiego. Dobowa suma opadów osiągająca co najmniej 100 mm wystąpiła aż na 64 stacjach, a sumy przekraczające 150 mm na 19 stacjach. Wartości przekraczające 200 mm zostały odnotowane na stajach: Brenna, Śnieżnik i Ustroń-Równica-Wieś. Pomiary ze stacji i dane z modelu RainGRS wskazują, że dobowe sumy opadów przekraczające 80 mm dotyczyły znacznej części woj. śląskiego oraz południowych części woj. dolnośląskiego, opolskiego.

Suma opadów według modelu RainGRS za okres 24 h (14.09.2024 06:00 UTC – 15.09.2024 06:00 UTC).

 

Suma opadów zmierzona na stacjach wraz z nałożonym rozkładem przestrzennym opadów według modelu RainGRS dla obszaru południowo zachodniej Polski za okres 24 h (14.09.2024 06:00 UTC – 15.09.2024 06:00 UTC).

Aktualna sytuacja meteorologiczna

15.09.2024 13:30 - 19:30 15.09.2024 (Niedziela)

Po południu i wieczorem na zachodzie i południowym zachodzie kraju zachmurzenie całkowite, miejscami duże, opady deszczu, okresami o natężeniu umiarkowanym, w Sudetach przejściowo silnym i nawalnym, możliwe burze. Suma opadów około 15 mm, na Dolnym Śląsku do 25 mm, a w Sudetach do 50 mm. Na pozostałym obszarze zachmurzenie umiarkowane, okresami duże, a na północnym wschodzie, południu i południowym wschodzie miejscami rozpogodzenia. Przelotne opady deszczu, miejscami burze. Prognozowana wysokość opadów miejscami około 20 mm, na wschodzie lokalnie w burzach do 35 mm. Temperatura maksymalna od 13°C na Dolnym Śląsku, około 20°C w centrum, do 25°C na północnym wschodzie; w kotlinach sudeckich i na Podhalu miejscami około 11°C. Wiatr na zachodzie umiarkowany i dość silny, w porywach do 55 km/h, a na Przedgórzu Sudeckim i nad morzem do 65 km/h, z kierunków północnych. Na pozostałym obszarze wiatr słaby i umiarkowany, północno-wschodni i wschodni, porywisty. W szczytowych partiach Sudetów porywy wiatru początkowo do 120 km/h, potem do 70 km/h. Podczas burz porywy wiatru do 70 km/h.

Prognozowana sytuacja meteorologiczna

15.09.2024 19:30 - 19:30 16.09.2024 (Niedziela/Poniedziałek)

W nocy zachmurzenie duże i całkowite, na północnym wschodzie małe i umiarkowane. W południowej połowie kraju miejscami burze i tam prognozowana suma opadów miejscami do 20 mm, na Dolnym Śląsku do 30 mm, a w Karpatach do 45 mm. Na wschodnim Pomorzu, południu i w dolinach sudeckich lokalne mgły ograniczające widzialność do 200 m. Temperatura minimalna od 12°C do 16°C, w obszarach podgórskich od 8°C do 12°C. Wiatr słaby i umiarkowany, na zachodzie okresami porywisty, z kierunków północnych, na wschodzie wschodni i północno-wschodni. Wiatr w porywach w Sudetach do 80 km/h, w Tatrach do 60 km/h. W czasie burz możliwe porywy wiatru do 70 km/h.

W dzień na zachodzie, południu i miejscami w centrum kraju zachmurzenie duże z większymi przejaśnieniami, na pozostałym obszarze małe i umiarkowane. Na zachodzie, południu i miejscami w centrum przelotne opady deszczu, w górach lokalnie możliwe burze. Prognozowana wysokość opadów na południu około 10 mm, w Sudetach do 15 mm, a w Karpatach do 25 mm. Temperatura maksymalna na południu i nad morzem od 18°C do 22°C, na pozostałym obszarze od 22°C do 25°C, w rejonach podgórskich od 15°C do 18°C, na Podhalu około 14°C. Wiatr słaby i umiarkowany, okresami porywisty, na wybrzeżu okresami umiarkowany i dość silny, w porywach do 55 km/h, na zachodzie północny i północno-wschodni, na pozostałym obszarze północno-wschodni i wschodni. Wiatr w porywach w Sudetach do 80 km/h, w Tatrach do 70 km/h. W czasie burz możliwe porywy wiatru do 70 km/h.

16.09.2024 19:30 - 19:30 17.09.2024 (Poniedziałek/Wtorek)

W nocy zachmurzenie małe i umiarkowane, tylko na południu i zachodzie umiarkowane i duże i tam przelotne opady deszczu, w Tatrach możliwe burze. W Karpatach suma opadów do 15 mm. Lokalne mgły ograniczające widzialność do 200 m. Temperatura minimalna od 11°C do 14°C, na wybrzeżu lokalnie do 15°C, na obszarach podgórskich od 8°C do 11°C. Wiatr słaby i umiarkowany, na wybrzeżu i Przedgórzu Sudeckim chwilami porywisty, północno-wschodni i wschodni. Wysoko w górach wiatr w porywach do 80 km/h. W czasie burz wiatr porywisty.

W dzień zachmurzenie małe i umiarkowane, tylko w górach okresami duże i tam przelotne opady deszczu, w Tatrach możliwe burze. W Karpatach suma opadów do 10 mm. Rano lokalnie mgły ograniczające widzialność do 200 m. Temperatura maksymalna od 22°C do 25°C, na wybrzeżu około 20°C, na obszarach podgórskich od 17°C do 21°C. Wiatr słaby i umiarkowany, miejscami porywisty, północno-wschodni i wschodni. Wysoko w Sudetach wiatr w porywach do 80 km/h, w Tatrach do 65 km/h.

Prognozowany przebieg zdarzeń według modeli numerycznych

W okresie 15.09.2024 00:00 UTC – 17.09.2024 00:00 UTC (48 h) wyniki modeli numerycznych wskazują na duże sumy opadów atmosferycznych w południowo-zachodniej Polsce. Poniżej przedstawiony przebieg zjawisk został opracowany z wykorzystaniem następujących numerycznych modeli pogody: ECMWF 0.1°, ICON-EU, Alaro 4 km, COSMO 7 km, COSMO 2.8 km i UM 4 km. Scenariusze wskazywane przez wyżej wymienione modele obejmują wystąpienie maksymalnych sum opadów do 150 mm w zlewni Nysy Kłodzkiej. Dobowe sumy opadów osiągające 80 mm, punktowo więcej wystąpią w woj. dolnośląskim, opolskim i śląskim.

Analiza wyników wybranych modeli numerycznych wykorzystywanych w IMGW-PIB wskazuje na następujący przebieg zjawisk:

W niedzielę (15.09), większość modeli numerycznych wskazuje, że najwyższe dobowe sumy opadów osiągające 100 mm mogą wystąpić w woj. dolnośląskim i opolskim. Względem poprzednich aktualizacji wyliczeń modeli, sumy prognozowanych opadów na niedziele są większe oraz obejmują większy obszar z uwzględnieniem południowo zachodniej części woj. dolnośląskiego. Ponadto w południowej i środkowej części kraju prognozowane są opady o mniejszej intensywności, wynoszące 10-30 mm. Wyliczenia modeli numerycznych wskazują również na występowanie porywów wiatru osiągających prędkość ok. 70 km/h na zachodzie i południowym zachodzie kraju. W wyższych partiach Sudetów prognozowane wartości porywów wiatru mogą osiągać znacznie wyższe prędkości (ok. 150 km/h). W Polsce centralnej, południowej, południowo-zachodniej i na wschodzie możliwe są burze w godzinach popołudniowych, którym towarzyszyć będą intensywne opady deszczu i dość silne porywy wiatru.

Prognozowana dobowa suma opadów na niedzielę (15.09 00 UTC - 16.09 00 UTC) wg wyników modeli ECMWF 0.1°, Alaro 4 km, COSMO 7 km, UM 4 km.

W poniedziałek (16.09) modele numeryczne wskazują na zdecydowanie mniejsze dobowe sumy opadów. Największe sumy lokalnie osiągające 40 mm mogą tego dnia wystąpić w południowej części woj. dolnośląskiego i małopolskiego. Prognozowane są też już znacznie niższe prędkości i porywów wiatru. Jeden ze scenariuszy prognozowany przez model UM 4km wskazuje na występowanie strefy opadów o sumie do 50 mm w rejonie Kotliny Kłodzkiej i obszarów ościennych.

Prognozowana dobowa suma opadów na poniedziałek (16.09 00 UTC - 17.09 00 UTC) wg wyników modeli ECMWF 0.1°, Alaro 4 km, COSMO 7 km, UM 4 km.

W związku z prognozowanym wypełnianiem i przemieszczaniem się ośrodka niskiego ciśnienia na zachód, prognozy modeli wskazują na ustanie opadów w nocy z poniedziałku na wtorek (16/17.09).

Prognozowana dobowa suma opadów na sobotę (14.09) i niedzielę (15.09) wg. modelu ICON-EU.

Prezentowany scenariusz prognozowanych zjawisk został opracowany w oparciu o wyliczenia modeli numerycznych. Należy mieć na uwadze ograniczenia modeli wynikające z zastosowanych różnych schematów parametryzacyjnych procesów mikrofizycznych zachodzących w chmurach, różnych schematów numerycznych oraz siatek obliczeniowych. Obecne prognozy charakteryzują się rozbieżnościami, co oznacza, że rzeczywisty przebieg zdarzeń może różnić się w pewnym stopniu od prognozowanego.

Aktualna sytuacja hydrologiczna
 

Znaczne wzrosty stanów wody wystąpiły głównie w woj. dolnośląskim, opolskim, śląskim, małopolskim, świętokrzyskim i wielkopolskim. Zwłaszcza w woj. śląskim i opolskim wzrosty miejscami przekraczały 300 cm / doba. W Olzie na Odrze (woj. śląskie) dobowy wzrost wyniósł 470 cm.

Na godz. 06 UTC stan alarmowy został przekroczony na:
• 21 stacjach wodowskazowych w dorzeczu Wisły, maksymalnie o 218 cm na stacji CZECHOWICE-DZIEDZICE na rzece Iłownica;
• 61 stacjach wodowskazowych w dorzeczu Odry, maksymalnie o 390 cm na stacji KŁODZKO na rzece Nysa Kłodzka;
Stan ostrzegawczy został przekroczony na:
• 16 stacjach wodowskazowych w dorzeczu Wisły;
• 27 stacjach wodowskazowych w dorzeczu Odry;
• 1 stacji wodowskazowej w dorzeczu rzek Przymorza;
• 2 stacjach wodowskazowych morskich;

Aktualna sytuacja hydrologiczna 15.09.2024 (07 UTC). Źródło: IMGW-PIB

Prognozowana sytuacja hydrologiczna 15.09.2024 r.

Zlewnia dopływów górnej Wisły

15-16.09.2024

W ciągu dnia wzrosty poziomu wody spodziewane są głównie na rzekach położonych na obszarze woj. śląskiego, w zachodniej części woj. małopolskiego (Soła, Skawa, Skawinka, zlewnia dolnej Raby, Rudawa, Prądnik, Szreniawa) oraz na obszarze woj. świętokrzyskiego przy utrzymujących się przekroczeniach stanów umownych. Na pozostałych rzekach sytuacja powinna się stabilizować.

W godzinach wieczornych w wyniku prognozowanych intensywnych opadów z burzami na rzekach (głównie w górnych zlewniach karpackich dopływów Wisły) spodziewane są ponowne wzrosty poziomu wody punktowo gwałtowne. Najintensywniejszy przebieg zjawiska nadal spodziewany jest na rzekach woj. śląskiego, gdzie aktualnie notowane są już lokalne przekroczenia stanów ostrzegawczych i alarmowych (ich liczba będzie jednak wzrastać). Jednocześnie w ciągu najbliższej doby na Wiśle po ujście Dunajca w wyniku przemieszczania się fali wezbraniowej możliwe są przekroczenia stanów ostrzegawczych.

Od poniedziałku sytuacja powinna zacząć się stabilizować. W dolnych częściach zlewni dopływów Wisły lokalnie nadal będą notowane wzrosty, ale w ich górnych częściach może się już miejscami zaznaczyć tendencja spadkowa. Jedynie w zlewni górnej Skawy, Raby oraz Dunajca w wyniku prognozowanych opadów mogą zaznaczyć się dalsze wzrosty z przekroczeniami stanów umownych. Przekroczenia stanów umownych w przeważającej większości nadal będą się utrzymywać. Na Wiśle w ciągu całej najbliższej doby poziom wody będzie się podnosił, z przekroczeniami stanów ostrzegawczych na odcinku powyżej ujścia Dunajca.

Zlewnia dopływów górnej i środkowej Odry

14-16.09.2024

Stany wody na górnej Odrze będą miały tendencję wzrostową w strefie wody wysokiej z możliwością przekroczenia stanów ostrzegawczych i w końcu alarmowych na kolejnych stacjach hydrologicznych.

Przybór wody przy znacznych przekroczeniach stanów alarmowych będzie trwał w nocy i utrzyma się prawdopodobnie do niedzieli. Od niedzieli/ poniedziałku spodziewane są stopniowe spadki stanu wody, ciągle jednak w strefie powyżej stanów alarmowych.

Stany wody na Odrze środkowej skanalizowanej również będą wzrastały, początkowo powoli w strefie wody średniej i wysokiej, od niedzieli w strefie powyżej stanów ostrzegawczych. Okresowo większa dynamika wystąpi na Odrze poniżej ujścia Małej Panwi, a zwłaszcza poniżej ujścia Nysy Kłodzkiej, w związku ze zwiększonym zrzutem wody ze zbiorników retencyjnych Turawa i Nysa.

Na Odrze środkowej swobodnie płynącej stany wody będą ulegały wahaniom z tendencją wzrostową w strefie wody średniej, a z końcem okresu w strefie stanów wysokich.

W zlewniach dopływów górnej i środkowej Odry, prognozowane opady deszczu podtrzymają trwającą już tendencję wzrostową stanów wody do przekroczenia najpierw stanów ostrzegawczych, a docelowo alarmowych nawet w znacznym stopniu, szczególnie w zlewniach rzek sudeckich i Przedgórza Sudeckiego, także dopływów górnej Odry i Wyżyny Śląskiej. Szczególnie dynamiczny wzrost stanów wody prognozowany jest w sobotę i niedzielę. Maksymalnych stanów wody oczekuje się lokalnie już w nocy z soboty na niedzielę, a później w niedzielę i lokalnie w poniedziałek.

W zlewniach prawostronnych dopływów Odry środkowej stany wody będą wzrastały początkowo w strefie wody niskiej i średniej, a docelowo do strefy stanów wysokich z przekraczaniem stanów umownych. Przekroczenia stanów alarmowych prognozowane są szczególnie w zlewni Baryczy. Maksymalne stany wody spodziewane są w mniejszych zlewniach od niedzieli/ poniedziałku, a na większych rzekach w całym kolejnym tygodniu.

Aktualny stan wody w rzekach na g. 07:00 UTC

Prognozowana sytuacja hydrologiczna 15.09.2024 r. (18 UTC)

Prognozowana sytuacja hydrologiczna 16.09.2024 r. (06 UTC)

Prognozowana sytuacja hydrologiczna 17.09.2024 r. (06 UTC)

Prognozowana sytuacja hydrologiczna 18.09.2024 r. (06 UTC)

Prognozowana sytuacja hydrologiczna 19.09.2024 r. (06 UTC)

Prognozowana sytuacja hydrologiczna 20.09.2024 r. (06 UTC)

Obowiązujące ostrzeżenia

Aktualnie wydane ostrzeżenia meteorologiczne

• Ostrzeżenie 1, 2 i 3 stopnia dotyczące intensywnych opadów deszczu – woj. dolnośląskie, opolskie, śląskie, częściowo lubuskie i wielkopolskie.
• Ostrzeżenie 1 stopnia dotyczące burz – woj. lubelskie, mazowieckie, podlaskie, świętokrzyskie, łódzkie, podkarpackie, małopolskie, śląskie.
• Ostrzeżenie 1 stopnia dotyczące silnego deszczu z burzami – woj. małopolskie, podkarpackie, śląskie.
•
Ostrzeżenie 1 stopnia dotyczące silnego wiatru – woj. dolnośląskie.

Mapa obowiązujących ostrzeżeń meteorologicznych. Źródło: IMGW-PIB.

 

Aktualnie wydane ostrzeżenia hydrologiczne

Obowiązują ostrzeżenia hydrologiczne przed wezbraniami 1, 2 i 3 stopnia dla województw: lubuskiego, dolnośląskiego, opolskiego, śląskiego, małopolskiego, wielkopolskiego, łódzkiego, zachodniopomorskiego, pomorskiego, warmińsko-mazurskiego, mazowieckiego, podkarpackiego, lubelskiego, świętokrzyskiego.

Ponadto część Polski pokryta jest ostrzeżeniami przed suszą hydrologiczną.

Mapa obowiązujących ostrzeżeń hydrologicznych. Źródło: IMGW-PIB

Dyrektor Robert Czerniawski, wraz z Zastępcą Dyrektora IMGW-PIB Markiem Kowalskim, intensywnie pracują nad koordynacją działań kryzysowych. Wczoraj uczestniczyli w sztabie we Wrocławiu, dziś rano spotkali się z premierem Donaldem Tuskiem w Kłodzku, aby omówić sytuację w Nysie i Głuchołazach. W spotkaniu uczestniczyli również minister Klimaczek oraz minister Siemoniak. Aktualnie Dyrektor Czerniawski jedzie do Katowic, gdzie będą kontynuowane rozmowy w ramach zarządzania kryzysowego. Cyklicznie bierzemy udział w sztabach kryzysowych naszego ministerstwa. Wspólnie działamy na rzecz bezpieczeństwa i ochrony infrastruktury. #Kryzys #Zarządzanie #Bezpieczeństwo.

Apelujemy o sprawdzanie aktualizowanych prognoz oraz ostrzeżeń meteorologicznych i hydrologicznych na portalach IMGW-PIB: https://meteo.imgw.pl/, https://modele.imgw.pl/ i https://hydro.imgw.pl/

Opracowanie:
Witold Wiążewski (Centrum Meteorologicznej Osłony Kraju) - Synoptyk Kraju,
Agata Wojtkiewicz (Centrum Meteorologicznej Osłony Kraju) - Synoptyk Ostrzeżeniowy,
Paweł Przygrodzki (Centrum Hydrologicznej Osłony Kraju),
Małgorzata Gori (Centrum Hydrologicznej Osłony Kraju),
Magdalena Korcz (Centrum Hydrologicznej Osłony Kraju),
Natalia Pilguj (Centrum Modelowania Meteorologicznego),
Piotr Szuster (Centrum Modelowania Meteorologicznego),
Artur Surowiecki (Centrum Modelowania Meteorologicznego).

Zatwierdzili:
Mariusz Figurski (Centrum Modelowania Meteorologicznego),
Grzegorz Duniec (Centrum Meteorologicznej Osłony Kraju),
Paweł Przygrodzki (Centrum Hydrologicznej Osłony Kraju).