Komunikat IMGW-PIB o aktualnej i prognozowanej sytuacji synoptycznej i hydrologicznej

Prognozowana i aktualna sytuacja meteorologiczna i hydrologiczna
Termin opracowania: 16.09.2024 godz. 21:00

W poniedziałek w południe ośrodek niskiego ciśnienia, który sprowadził do południowej Polski nadzwyczaj obfite opady deszczu, znajdował się w rejonie pogranicza Słowacji i Węgier. Niż ten stopniowo wypełnia się i przemieszcza się na południowy zachód, w stronę zachodniej części Morza Śródziemnego. Nad północną częścią Europy rozwija się wał wyżowy, który w sposób zasadniczy będzie kształtował pogodę w Polsce w kolejnych dniach. Do Polski od wschodu zaczęło napływać dość ciepłe i suche powietrze polarne kontynentalne.

Mapa synoptyczna z terminu 16.09.2024 12:00 UTC. Źródło: IMGW-PIB.

 

Zmierzone sumy opadów atmosferycznych

Minionej doby strefy opadów przemieszczały się ze wschodu na zachód nad południową i południowo-zachodnią częścią kraju. Największe opady wystąpiły w południowej części woj. dolnośląskiego i małopolskiego, gdzie sumy dobowe przekraczające 40 mm zostały odnotowane łącznie na 4 stacjach. Najwyższą wartość odnotowano na stacji Łysa Polana (46,5 mm). Pomiary ze stacji i dane z modelu RainGRS wskazują, że dobowe sumy przekraczające 30 mm wystąpiły w południowej części woj. wielkopolskiego, dolnośląskiego i w Tatrach.

 

Suma opadów zmierzona na stacjach wraz z nałożonym rozkładem przestrzennym opadów według modelu RainGRS za okres 24 h (15.09.2024 18:00 UTC – 16.09.2024 18:00 UTC).

Suma opadów zmierzona na stacjach wraz z nałożonym rozkładem przestrzennym opadów według modelu RainGRS dla obszaru południowo zachodniej Polski za okres 24 h (15.09.2024 18:00 UTC – 16.09.2024 18:00 UTC).

 

Aktualna sytuacja meteorologiczna

16.09.2024 19:30 - 19:30 17.09.2024 (Poniedziałek/Wtorek)

W nocy zachmurzenie małe i umiarkowane, tylko na południu i miejscami w centrum okresami duże i tam przelotne opady deszczu, w wielu miejscach zanikające w pierwszej części nocy. W Karpatach suma opadów do 5 mm, w Sudetach do 10 mm. Na zachodzie i południu, przy rozpogodzeniach lokalne mgły ograniczające widzialność do 200 m. Temperatura minimalna od 10°C do 15°C, w rejonach podgórskich spadki do 8°C. Wiatr słaby i umiarkowany, północno-wschodni i wschodni. Wysoko w Sudetach porywy do 80 km/h, w Tatrach do 65 km/h.

W dzień zachmurzenie małe i umiarkowane, tylko na południu, głównie rejony podgórskie i góry, miejscami duże i tam przelotne opady deszczu do 5 mm. Temperatura maksymalna od 20°C do 25°C, na północnym wschodzie miejscami do 26°C, zaś w rejonach podgórskich od 17°C do 19°C. Wiatr słaby i umiarkowany, północno-wschodni. Wysoko w Sudetach porywy do 75 km/h, w Tatrach do 65 km/h.

 

Prognozowana sytuacja meteorologiczna

17.09.2024 19:30 - 19:30 18.09.2024 (Wtorek/Środa)

W nocy zachmurzenie małe, na południu miejscami duże i początkowo słabe, przelotne opady deszczu. Nad ranem na Lubelszczyźnie również wzrost zachmurzenia do umiarkowanego i dużego i również tam miejscami słabe, przelotne opady deszczu. Silne zamglenia i mgły ograniczające widzialność do 200 m, a na południu lokalnie do 100 m. Temperatura minimalna na ogół od 11°C do 16°C, miejscami w centrum oraz w rejonach podgórskich od 8°C do 10°C. Wiatr słaby, na wybrzeżu także umiarkowany, północno-wschodni i wschodni, na południowym wschodzie także zmienny. Wysoko w Sudetach porywy do 70 km/h, w Tatrach do 55 km/h.

W dzień zachmurzenie małe i umiarkowane, w ciągu dnia okresami wzrastające do dużego. Rano na południu kraju mgły, stopniowo zanikające i ograniczające widzialność do 300 m. Na północnym zachodzie i na wybrzeżu bez opadów, nad resztą kraju przelotne opady deszczu, a od wschodu i południowego wschodu po centrum kraju także burze, również z małym gradem. Prognozowana wysokość opadów na ogół od 5 mm do 15 mm, lokalnie na południu do 20 mm. Temperatura maksymalna od 20°C do 25°C, w rejonach podgórskich 18°C, 19°C. Wiatr słaby i umiarkowany, okresami porywisty, północno-wschodni i wschodni. W czasie burz możliwe porywy do 70 km/h.

Prognozowany przebieg opadów i temperatury według modeli numerycznych

W okresie 17.09.2024 00:00 UTC – 19.09.2024 00:00 UTC (48 h) wyniki modeli numerycznych wskazują na występowanie niewielkich opadów atmosferycznych na południu Polski. Poniżej przedstawiony przebieg zjawisk został opracowany z wykorzystaniem następujących numerycznych modeli pogody: ECMWF 0.1°, Alaro 4 km, COSMO 7 km, 2.8 km i UM 4 km. Scenariusz wskazywany przez model ECMWF IFS zakłada wystąpienie maksymalnych całkowitych sum opadów nieprzekraczających 5 mm na obszarach szczególnie dotkniętymi przez powódź (zlewnia Nysy Kłodzkiej oraz Małej Wisły). W tej części kraju model UM 4km wskazuje na sumę dobową do 15 mm, a modele ICON 2.5 km, COSMO 2.8 oraz ALARO na opad śladowy. Ponadto w Polsce południowej i południowo-wschodniej model numeryczny ECMWF IFS prognozuje sumę opadu do 5 mm. Scenariusz prognozowany przez model UM 4 km zakłada punktowe sumy opadu pochodzenia konwekcyjnego do 15 mm w dwóch pasach o osiach od Nysy przez Łódź po Warszawę oraz od Cieszyna po Kraków. W środę w wymienionych pasach możliwe burze, którym mogą towarzyszyć punktowe porywy wiatru nieprzekraczające 70 km/h.

Analiza wyników wybranych modeli numerycznych wykorzystywanych w IMGW-PIB wskazuje na następujący przebieg zjawisk:

We wtorek (17.09 00:00 UTC – 18.09 00:00 UTC) Modele ECMWF IFS oraz UM 4 km wskazują na wystąpienie maksymalnych dobowych sum opadów nieprzekraczających 5 mm w zlewni Nysy Kłodzkiej oraz Małej Wisły, a modele ICON 2.5 km, COSMO 2.8 oraz ALARO na opad śladowy. Dobowe sumy opadów do 5 mm są również prognozowane przez ECMWF IFS, ICON 2.5, UM 2.5 km, COSMO 2.8 km oraz ALARO w Tatrach. Na pozostałym obszarze kraju nie prognozuje się wystąpienia opadów.

W środę (18.09 00:00 UTC – 19.09 00:00 UTC) model ECMWF IFS wskazuje na dobową sumę opadów nieprzekraczającą 2 mm w zlewniach Nysy Kłodzkiej, Małej Wisły oraz na południu i w centrum kraju. Wyższa dobowa suma opadów jest prognozowana przez ten model na południowym wschodzie kraju i nie przekracza 5 mm. Model UM 4km zakłada punktowe sumy opadu pochodzenia konwekcyjnego o charakterze przelotnym do 15 mm w dwóch pasach ciągnących się od Nysy przez Łódź po Warszawę oraz od Cieszyna po Kraków. W wymienionych pasach możliwe burze, którym mogą towarzyszyć punktowe porywy wiatru nieprzekraczające 70 km/h. Modele Cosmo 2.8km, Alaro oraz Icon 2.5km nie prognozują opadów na terenie Polski.

W kolejnych dwu dniach temperatura maksymalna według wyliczeń modelu ECMWF 0.1° będzie przekraczała 20°C w przeważającej części Polski. Prognozowane temperatury maksymalne na obszarach górskich wynoszą >15°C. Nocą temperatura powietrza będzie spadać do 12-14°C w przeważającej części kraju. W obszarach górskich wartości temperatury minimalnej mogą spaść do 7-8°C (lokalnie może być to mniej).

Prognozowana dobowa suma opadów od wtorku (17.09.2024) godz. 00 UTC do środy (18.09.2024) godz. 00UTC wg wyników modeli ECMWF 0.1°, Alaro 4 km, COSMO 7 km, UM 4 km.

Prognozowana dobowa suma opadów od środy (18.09.2024) godz. 00 UTC do czwartku (19.09.2024) godz. 00 UTC wg wyników modeli ECMWF 0.1°, Alaro 4 km, COSMO 7 km, UM 4 km.

Prognozowana temperatura maksymalna i minimalna na kolejne dwie doby, począwszy od nocy z 16 na 17 września 2024 r. Model ECMWF 0.1°.

Prezentowany scenariusz prognozowanych zjawisk został opracowany w oparciu o wyliczenia modeli numerycznych. Należy mieć na uwadze ograniczenia modeli wynikające z zastosowanych różnych schematów parametryzacyjnych procesów mikrofizycznych zachodzących w chmurach, różnych schematów numerycznych oraz siatek obliczeniowych. Obecnie prognozy charakteryzują się rozbieżnościami, dotyczącymi rozkładu i charakteru opadów w środę (18.09), stąd rzeczywisty przebieg zdarzeń może różnić się w pewnym stopniu od prognozowanego.

Aktualna sytuacja hydrologiczna

Wzrosty na rzekach skupiają się nadal w południowej połowie kraju, głównie w zlewni górnej i środkowej Odry oraz w zlewni górnej Wisły i górnej Warty. W ciągu ostatnich 6h największe wzrosty do ok 100 cm notowane były na Bobrze (96 cm). Na Nysie Kłodzkiej i Wiśle wzrosty sięgają 50 cm.

Na godz. 18 UTC stan alarmowy został przekroczony na:

- 76 stacjach hydrologicznych w dorzeczu Odry, maksymalnie o 438 cm na stacji Krzyżanowice na Odrze (informacja z 18 UTC);
- 6 stacjach hydrologicznych w dorzeczu Wisły, maksymalnie o 68 cm na stacji Bieruń Nowy na Wiśle.

Stan ostrzegawczy został przekroczony na:

- 25 stacjach hydrologicznych w dorzeczu Odry;
- 10 stacjach hydrologicznych w dorzeczu Wisły;
- 1 stacji hydrologicznej w dorzeczu Łaby.

Aktualna sytuacja hydrologiczna 16.09.2024 (18 UTC). Źródło: IMGW-PIB

Prognozowana sytuacja hydrologiczna 16.09.2024 r.

Zlewnia dopływów górnej Wisły

16-17.09.2024

W okresie objętym prognozą, na Wiśle od ujścia Skawy po Dęblin, w związku z przemieszczaniem się fali wezbraniowej, spodziewane są wzrosty poziomu wody. Największe wzrosty do strefy stanów wysokich, spodziewane są od Sandomierza po ujście Kamiennej. Przekroczenie stanu ostrzegawczego spodziewane jest na stacji wodowskazowej Sierosławice. Na stacjach wodowskazowych: Las, Czernichów-Prom, Kraków- Bielany poziom wody powinien opaść poniżej stanu ostrzegawczego, a w Pustyni poziom wody opadnie poniżej stanu ostrzegawczego w dniu jutrzejszym po 6 utc.

W związku ze spływem wód opadowych oraz pracą urządzeń hydrotechnicznych i miejscami prognozowanymi opadami deszczu, lokalnie w zlewniach: Małej Wisły, Przemszy, Soły, Skawy, Raby, górnego Dunajca, Czarnej Orawy, Nidy, Kamiennej, spodziewane są wzrosty poziomu wody, punktowo z możliwością przekroczenia stanów umownych w kolejnych profilach wodowskazowych. W godzinach nocnych sytuacja hydrologiczna w górnych częściach zlewni rzek powinna zacząć się stabilizować, a tendencja wzrostowa zaznaczy się jeszcze w ich dolnych biegach.

Zlewnia dopływów górnej i środkowej Odry

16-17.09.2024

Stany wody na górnej Odrze będą miały tendencję spadkową powyżej stanów umownych. Na Odrze poniżej Raciborza-Miedoni oraz na odcinku skanalizowanym stany wody będą miały tendencję rosnącą z przekroczeniem stanów alarmowych z osiągnieciem stanu maksymalnego na odcinku do Koźla. Na Odrze środkowej swobodnie płynącej prognozowane są wzrosty stanów wody w strefie stanów wysokich i przekroczenie stanów umownych.

W zlewniach dopływów górnej Odry prognozuje się stabilizację stanów wody i spadki (z możliwością wahań) w strefie wody wysokiej, lokalnie powyżej stanów ostrzegawczych lub alarmowych. W zlewniach lewostronnych dopływów Odry środkowej prognozowane są wahania i lokalne spadki. Wzrosty stanów wody w strefie wody wysokiej prognozowane są w środkowych ujściowych odcinkach dopływów Odry środkowej oraz w zlewni Baryczy.

Aktualny stan wody w rzekach na g. 18 UTC

Prognozowana sytuacja hydrologiczna 17.09.2024 r. (06 UTC)

Prognozowana sytuacja hydrologiczna 18.09.2024 r. (06 UTC)

Prognozowana sytuacja hydrologiczna 19.09.2024 r. (06 UTC)

Prognozowana sytuacja hydrologiczna 20.09.2024 r. (06 UTC)

Prognozowana sytuacja hydrologiczna 21.09.2024 r. (06 UTC)

Obowiązujące ostrzeżenia

Ostrzeżenia meteorologiczne

Brak wydanych ostrzeżeń meteorologicznych.

Mapa obowiązujących ostrzeżeń meteorologicznych. Źródło: IMGW-PIB

Ostrzeżenia hydrologiczne

Obowiązują ostrzeżenia hydrologiczne przed wezbraniami 2 i 3 stopnia dla województw: lubuskiego, dolnośląskiego, opolskiego, śląskiego, małopolskiego, wielkopolskiego, łódzkiego, świętokrzyskiego. Nadal obowiązują też ostrzeżenia przed suszą hydrologiczną.

Ponadto część Polski pokryta jest ostrzeżeniami przed suszą hydrologiczną.

Mapa obowiązujących ostrzeżeń hydrologicznych. Źródło: IMGW-PIB

Apelujemy o sprawdzanie aktualizowanych prognoz oraz ostrzeżeń meteorologicznych i hydrologicznych na portalach IMGW-PIB: https://meteo.imgw.pl/, https://modele.imgw.pl/ i https://hydro.imgw.pl/

Opracowanie:
Agnieszka Prasek (Centrum Meteorologicznej Osłony Kraju) - Synoptyk Kraju,
Jakub Gawron (Centrum Meteorologicznej Osłony Kraju) - Synoptyk Ostrzeżeniowy,
Paweł Przygrodzki (Centrum Hydrologicznej Osłony Kraju),
Małgorzata Gori (Centrum Hydrologicznej Osłony Kraju),
Magdalena Korcz (Centrum Hydrologicznej Osłony Kraju),
Natalia Pilguj (Centrum Modelowania Meteorologicznego),
Piotr Szuster (Centrum Modelowania Meteorologicznego),
Artur Surowiecki (Centrum Modelowania Meteorologicznego).

Zatwierdzili:
Mariusz Figurski (Centrum Modelowania Meteorologicznego),
Grzegorz Duniec (Centrum Meteorologicznej Osłony Kraju),
Paweł Przygrodzki (Centrum Hydrologicznej Osłony Kraju).