Mapy ryzyka opadowego – nowy produkt od IMGW-PIB do analizy klimatu Polski
W serwisie klimat.imgw.pl udostępniono kolejne, opracowane przez ekspertów IMGW-PIB, narzędzie do charakterystyki klimatu Polski. Mapy ryzyka opadowego przedstawiają prawdopodobieństwo wystąpienia (w danym miesiącu) wartości dobowej sumy opadu większej niż maksymalna suma dobowa zanotowana na danej stacji w analizowanym miesiącu. To nowatorski produkt, który wdrażamy w Polsce jako pierwsi.
Mapy ryzyka opadowego przygotowywane są z wykorzystaniem analizy probabilistycznej sum dobowych opadu z wielolecia 1981-2010. Do obliczenia prawdopodobieństwa przekroczenia wartości wykorzystano rozkład gamma o określonych parametrach, dopasowany dla każdej stacji/miesiąca do danych z wielolecia. Pozwoliło to na obliczenie prawdopodobieństwa wystąpienia wartości wyższych niż zanotowane w danym miesiącu, odnosząc się jednocześnie do charakterystyk wieloletnich, które mogą być utożsamiane z normą. Operowanie w kategoriach prawdopodobieństwa pozwala na przedstawienie analizy w postaci kartograficznej.
Jak interpretować wartości prawdopodobieństwa na mapach?
W odniesieniu do maksymalnych dobowych sum opadu, niższa wartość prawdopodobieństwa, tj. im bliższa zeru, oznacza że zanotowana w danym miesiącu maksymalna suma dobowa opadu była większa niż zwykle – prawdopodobieństwo przekroczenia jest bardzo niskie. Przykładem może być tutaj wrzesień 2020 roku ze szczególnie niskimi wartościami prawdopodobieństwa przekroczenia w południowo-zachodniej Polsce, co wskazuje na wystąpienie anomalnie wysokiej wartości maksymalnej zanotowanej dobowej sumy opadu.
Prawdopodobieństwo (%) przekroczenia zanotowanej maksymalnej dobowej sumy opadu oraz maksymalna zanotowana dobowa suma opadu (wartości w punktach) we wrześniu 2020 roku.
Analogicznie wysokie wartości prawdopodobieństwa, tj. im bliższe 100 %, oznaczają że w danym miesiącu maksymalna zanotowana dobowa suma opadu była niższa niż zazwyczaj, a prawdopodobieństwo wystąpienia wyższej maksymalnej dobowej sumy opadu było wysokie. Przykładem może być tutaj kwiecień 2020 roku ze szczególnie wysokimi wartościami prawdopodobieństwa w pasie ciągnącym się od województwa wielkopolskiego przez kujawsko-pomorskie, aż po województwo warmińsko-mazurskie (kolor zielony).
Prawdopodobieństwo (%) przekroczenia zanotowanej maksymalnej dobowej sumy opadu oraz maksymalna zanotowana dobowa suma opadu (wartości w punktach) w kwietniu 2020 roku.
W przygotowaniu są podobne metodycznie analizy dla prędkości wiatru. Uzupełnią one zestaw analiz termicznych oraz opadowych i pozwolą na kompleksową charakterystykę wybranego miesiąca zarówno pod względem termicznym, opadowym, jak i anemologicznym.
Do pobrania
