Nadzwyczajny Kongres WMO: powstanie nowa globalna sieć obserwacji podstawowych GBON
Prognozy mają kluczowe znaczenie dla bezpieczeństwa społeczeństw i gospodarek światowych w kontekście zachodzącej zmiany klimatu oraz coraz liczniejszych i silniejszych ekstremalnych zdarzeń pogodowych i klimatycznych. Jakość i wiarygodność tych prognoz, zarówno w skali globalnej, jak i lokalnej, zależą w dużej mierze od dostarczanych w czasie rzeczywistym danych obserwacyjnych pochodzących z całego świata. Społeczno-ekonomiczne korzyści płynące z prognoz pogody szacuje się na co najmniej 160 miliardów USD rocznie. Udoskonalenie systemów prognozowania i wczesnego ostrzegania może przynieść dodatkowe oszczędności w wysokości 30 mld USD rocznie.
Takie zadanie ma spełniać Global Basic Observing Network (GBON), której powstanie ogłoszono na trwającym właśnie nadzwyczajnym kongresie WMO. To pokłosie decyzji Światowego Kongresu Meteorologicznego z 2019 roku, podczas którego 193 kraje członkowskie WMO zgodziły się na utworzenie sieci. Szczegółowe wymagania techniczne nowego systemu mają być przedłożone do zatwierdzenia Światowemu Kongresowi Meteorologicznemu w 2023 roku.
Oczekuje się, że GBON znacznie poprawi dostępność i wymianę danych obserwacyjnych z obszarów, które mają kluczowe znaczenie dla przewidywania klimatu i prognoz pogody. Istotne jest, że w początkowej fazie inicjatywy koncentrować się ona będzie na danych z podstawowej naziemnej sieci pomiarowo-obserwacyjnej. O rozszerzeniu projektu na kolejne obszary detekcyjne WMO będzie decydować wraz z jego rozwojem. Usprawnienia w międzynarodowej wymianie danych obserwacyjnych za pośrednictwem nowej sieci mogą przynieść ogromne korzyści, oceniane według najnowszej metodyki nawet na kwotę w wysokości ponad 5 miliardów USD rocznie. Największym beneficjentem mają być kraje Afryki, Ameryki Południowej, południowo-zachodniego Pacyfiku i Azji, najbardziej narażone na zmianę klimatu i jego skutki. Jednak biorąc pod uwagę globalny charakter pogody i klimatu, korzyści z GBON będą dostrzegalne zarówno w krajach, w których wprowadzane są ulepszenia, jak i na całym świecie.
Pomoc techniczną i finansową ma zapewnić specjalny instrument finansowania SOFF, w ramach którego kraje beneficjenci otrzymają również wsparcie w pozyskiwaniu i wymianie podstawowych danych obserwacyjnych, które mają kluczowe znaczenie dla lepszych prognoz pogody i usług klimatycznych. W ramach SOFF opracowane zostaną wskaźniki do kierowania inwestycjami GBON, przy czym wymiana danych będzie elementem kluczowym. Oczekuje się, że SOFF przyczyni się do wzmocnienia adaptacji i odporności na zmianę klimatu na całym świecie, przynosząc korzyści w szczególności najsłabszym. Już obecnie należy pozytywnie ocenić rozwój tej inicjatywy, koncentrującej uwagę niezwykle licznego grona potencjalnych beneficjentów.
Szczegóły https://bit.ly/3v9zTuP
