Ostatnie miesiące najcieplejsze w historii
Według danych Copernicus Climate Change Service (C3S) w czerwcu, lipcu i sierpniu na Ziemi odnotowano niespotykane dotąd wartości temperatur powietrza i powierzchni mórz oraz dużą liczbę ekstremalnych zjawisk pogodowych. Zasięg lodu morskiego na Antarktydzie pozostaje na rekordowo niskim poziomie. Wszystko to dzieje się w początkowej fazie El Niño, którego efekty są najczęściej najmocniej odczuwane w drugim roku po jego wystąpieniu.
Sierpień 2023 roku był najcieplejszym sierpniem w historii i drugim najgorętszy miesiącem po lipcu 2023 roku. W tym okresie odnotowano również najwyższą średnią miesięczną temperaturę powierzchni morza na świecie, która wyniosła 20,98 st. Celsjusza. Temperatury przekraczały poprzedni rekord (marzec 2016 r.) każdego dnia sierpnia. Cały rok 2023 jest jak na razie drugim najcieplejszym w historii pomiarów, po roku 2016, kiedy pogodę na świecie w dużym stopniu kształtowało zjawiska El Niño.
Zasięg lodu morskiego na Antarktydzie utrzymywał się na rekordowo niskim poziomie jak na tę porę roku, a jego miesięczna wartość była o 12 proc. niższa od średniej, co stanowi zdecydowanie największą ujemną anomalię w sierpniu od rozpoczęcia obserwacji satelitarnych pod koniec lat 70. XX wieku. Zasięg lodu morskiego w Arktyce był o 10 proc. niższy od średniej, ale znacznie wyższy od rekordowego minimum z sierpnia 2012 roku.
„Nasza planeta właśnie przeżyła okres wrzenia – najgorętsze lato w historii. Rozpoczęło się załamanie klimatyczne. Naukowcy od dawna ostrzegali, jakie skutki wywoła uzależnienie od paliw kopalnych. Rosnące temperatury wymagają wzmożonej aktywności. Przywódcy muszą teraz zwiększyć nacisk na rozwiązania klimatyczne. Nadal możemy uniknąć najgorszego chaosu klimatycznego – i nie mamy chwili do stracenia”. – powiedział António Guterres, Sekretarz Generalny ONZ.
Petteri Taalas, Sekretarz Generalny Światowej Organizacji Meteorologicznej, zwraca uwagę, że niebezpieczne zjawiska, takie jak ekstremalnie wysokie temperatury, fale upałów czy pożary, występowały z większą częstotliwością, mimo że jesteśmy dopiero na początku okresu ogrzewające oscylacji południowej ENSO: „Pełny wpływ El Niño na klimat i pogodę zobaczymy dopiero w przyszłym roku. Tymczasem już teraz zasięg lodu morskiego w Antarktyce dosłownie przekroczył wszelkie normy, a globalna temperatura powierzchni morza ponownie osiągnęła nowy rekord”.
„To co obserwujemy, nie tylko nowe ekstrema, ale również utrzymywanie się tych rekordowych warunków oraz ich wpływ na ludzi i planetę, jest wyraźną konsekwencją ocieplenia się systemu klimatycznego”. – komentuje Carlo Buontempo, dyrektor Copernicus Climate Change Service w ECMWF.
„Mimo że tegoroczne lato w Polsce charakteryzowało się silną zmiennością warunków termicznych, to sklasyfikowano je jako bardzo ciepłe, ze średnią temperaturą powietrza wynoszącą 18,8 st. Celsjusza”. – wyjaśnia prof. Mirosław Miętus, Zastępca Dyrektora i Szef Centrum Badań i Rozwoju w IMGW-PIB. – „Od czerwca do sierpnia mieszkańcy poszczególnych regionów kraju byli narażeni zarówno na długotrwałe i bardzo uciążliwe upały, jak i okresy chłodów z ekstremalną pogodą. Taka aura wzmacnia efekt tzw. stresu termicznego, który będzie się jedynie pogłębiać w związku z intensyfikującym się globalnym ociepleniem”.
