Prognoza wartości maksymalnej temperatury powietrza w dniach 06 i 07 kwietnia 2024 roku na tle warunków wieloletnich (1991-2020)
Z analizy danych pomiarowych ze stacji synoptycznych wynika, że tegoroczny kwiecień można, jak na razie, uznać za miesiąc ekstremalnie ciepły termicznie, ze średnią obszarową anomalią względem warunków wieloletnich (1991-2020) wynoszącą +4,1°C (stan na 4 IV 2024). W całym kraju rejestrowane są dodatnie anomalie. Najniższe występują na północy (+0,8°C w Ustce), najniższe w Rzeszowie (+6,5°C), a w pozostałych regionach kraju przekraczają +3,0°C.
W IMGW-PIB w ramach zadań służby klimatologicznej, mającej na celu dostarczanie społeczeństwu informacji o zagrożeniach klimatycznych, przeanalizowano prognozę warunków termicznych (temperatura maksymalna) na wybranych stacjach synoptycznych na 6 i 7 kwietnia w odniesieniu do charakterystyk (wartość średnia, kwantyle 5% i 95%) z wielolecia 1991-2020. Tego rodzaju analiza pozwala w łatwy sposób określić stopień wyjątkowości prognozowanych warunków, w tym również tego, jakie jest prawdopodobieństwo ich wystąpienia. ( Dla wyjaśnienia, wartości kwantyla 95% są przekraczane jedynie w 5% procentach przypadków. W przypadku kwantyla 5% jedynie w 5% przypadków ma wartości niższe).
Jeśli spojrzeć na przeciętne (1991-2020) warunki termiczne występujące w połowie pierwszej dekady kwietnia, to w tym okresie (z wyłączeniem stacji górskich i podgórskich: Kasprowy Wierch, Śnieżka, Zakopane) powinniśmy spodziewać się (średnie wieloletnie z 6 kwietnia) temperatury maksymalnej od 9,0°C (Hel) do 12,6°C (Zamość). W przypadku 7 kwietnia wartości te zmieniają się niewiele i tak najniższa wartość oczekiwana to 9,3°C (Hel) natomiast najwyższa wynosi 13,4°C (Opole).
Tymczasem prognozy (z dnia 05.04.2024) na 6 i 7 kwietnia wskazują, że wartości temperatury maksymalnej (TMAX) będą znacznie wyższe niż przeciętnie.
W sobotę (6 kwietnia 2024) w całym kraju wartości TMAX będą wyższe niż przeciętnie. Na 35 stacjach spodziewać się można temperatury maksymalnej równej lub przekraczającej 15°C. Najwyższa wartość TMAX (21°C) wystąpi we Wrocławiu. Na 74% (32) stacji wartości dodatniej anomalii TMAX przekroczą 5°C, a w Sandomierzu anomalia wyniesie aż 9,1°C. Prognozy synoptyczne wskazują, że na 21 stacjach wartości TMAX przekroczą wartości kwantyla 95% TMAX z wielolecia, przy czym należy zaznaczyć, że maksymalne przekroczenie oczekiwane jest we Wrocławiu (+2,4°C).
Porównanie prognozowanych wartości TMAX z modelu ALARO (prognoza z 05.04.2024) z charakterystykami wieloletnimi pozwala stwierdzić, że na terenie całego kraju będziemy mieli do czynienia ze znacznym przekroczeniem wartości oczekiwanych. W południowo-zachodniej części kraju spodziewamy się dodatnich anomalii przekraczających +9°C. Analiza prognozy TMAX w odniesieniu do wartości 95% kwantyla z wielolecia, wskazuje, na południowym zachodzie oraz lokalnie na południu i północy możemy spodziewać się wartości TMAX występującej rzadziej niż raz na dwadzieścia lat.
W niedzielę (7 kwietnia 2024) w całym kraju wartości TMAX będą wyższe niż przeciętnie. Na 42 stacjach spodziewać się można temperatury maksymalnej równej lub przekraczającej 15°C. Najwyższa wartość TMAX (27°C) wystąpi w Jeleniej Górze, Zielonej Górze, Lesznie i Wrocławiu. Na 100% (43) stacji wartości dodatniej anomalii TMAX przekroczą 5°C, a w Jeleniej Górze anomalia wyniesie aż 15,1°C. Prognozy synoptyczne wskazują, że na 36 stacjach wartości TMAX przekroczą wartości kwantyla 95% TMAX z wielolecia, przy czym należy zaznaczyć, że maksymalne przekroczenie oczekiwane jest w Zielonej Górze (+5,7°C). Z pewnym uproszczeniem można stwierdzić, że tak wysokie wartości TMAX notowane są na tych stacjach przeciętnie raz na 20 lat (prawdopodobieństwo przekroczenia wynoszące 5%).
Porównanie prognozowanych wartości TMAX z modelu ALARO (prognoza z 05.04.2024) z charakterystykami wieloletnimi pozwala stwierdzić, że na terenie całego kraju będziemy mieli do czynienia ze znacznym przekroczeniem wartości oczekiwanych. W południowo-zachodniej części kraju spodziewamy się dodatnich anomalii przekraczających +15°C . Analiza prognozy TMAX w odniesieniu do wartości 95% kwantyla z wielolecia wskazuje, że na terenie prawie całego kraju (poza wschodnią częścią) możemy spodziewać się wartości TMAX występującej rzadziej niż raz na dwadzieścia lat.
Anomalia prognozy TMAX (2024-04-06) względem notowanych charakterystyk wieloletnich (1991-2020): ALARO-AVETMAX – ALARO-wartość średnia TMAX (po lewej), ALARO-Q95TMAX – ALARO-kwantyl 95% TMAX (po prawej).
Anomalia prognozy TMAX (2024-04-07) względem notowanych charakterystyk wieloletnich (1991-2020): ALARO-AVETMAX – ALARO-wartość średnia TMAX (po lewej), ALARO-Q95TMAX – ALARO-kwantyl 95% TMAX (po prawej).
Opracowano w Zakładzie Meteorologii i Klimatologii, Centrum Badań i Rozwoju IMGW-PIB.