Prognoza wartości maksymalnej temperatury powietrza w dniach 10 i 11 lutego 2024 roku na tle warunków wieloletnich (1991-2020)
Z analizy danych pomiarowych ze stacji synoptycznych wynika, że tegoroczny luty można, jak na razie, uznać za miesiąc ekstremalnie ciepły termicznie, ze średnią obszarową anomalią względem warunków wieloletnich (1991-2020) wynoszącą aż +5,8°C (stan na 8 II 2024). W całym kraju rejestrowane są dodatnie anomalie. Najniższe występują na północy (z wartością +3,4°C na Helu) i w Sudetach (+3,3°C na Śnieżce), na pozostałym obszarze kraju przekraczają +5,0°C, a najwyższą wartość notuje się w Krośnie (+6,9°C).
W IMGW-PIB w ramach zadań służby klimatologicznej, mającej na celu dostarczanie społeczeństwu informacji o zagrożeniach klimatycznych, przeanalizowano prognozę warunków termicznych (temperatura maksymalna) na wybranych stacjach synoptycznych na 10 i 11 lutego w odniesieniu do charakterystyk (wartość średnia, kwantyle 5% i 95%) z wielolecia 1991-2020. Tego rodzaju analiza pozwala w łatwy sposób określić stopień wyjątkowości prognozowanych warunków, w tym również tego, jakie jest prawdopodobieństwo ich wystąpienia. (Dla wyjaśnienia, wartości kwantyla 95% są przekraczane jedynie w 5% procentach przypadków. W przypadku kwantyla 5% jedynie w 5% przypadków ma wartości niższe).
Jeśli spojrzeć na przeciętne (1991-2020) warunki termiczne występujące na przełomie pierwszej i drugiej dekady lutego, to w tym okresie (z wyłączeniem stacji górskich i podgórskich: Kasprowy Wierch, Śnieżka, Zakopane) powinniśmy spodziewać się (średnie wieloletnie z 10 lutego) temperatury maksymalnej od –0,3°C (Suwałki) do 4,1°C (Wrocław). W przypadku 11 lutego wartości te zmieniają się niewiele i tak najniższa wartość oczekiwana to –0,4°C (Suwałki), natomiast najwyższa 4,0°C (Jelenia Góra). Tymczasem prognozy (z dnia 9.02.2024) na 10 i 11 lutego wskazują, że wartości temperatury maksymalnej (TMAX) będą znacznie wyższe niż przeciętnie.
W sobotę (10 II 2024) w całym kraju wartości TMAX będą wyższe niż przeciętnie. Na 20 stacjach spodziewać się można temperatury maksymalnej równej lub przekraczającej 10°C. Najwyższa wartość TMAX (13°C) wystąpi we Wrocławiu, Jeleniej Górze, Opolu, Bielsko-Białej i Raciborzu. Na 60% (26) stacji wartości dodatniej anomalii TMAX przekroczą 5°C, a w Raciborzu anomalia wyniesie aż 9,7°C. Prognozy synoptyczne wskazują, że na 14 stacjach wartości TMAX przekroczą wartości kwantyla 95% TMAX z wielolecia, przy czym należy zaznaczyć, że maksymalne przekroczenie oczekiwane jest w Rzeszowie (+3,4°C).
Porównanie prognozowanych wartości TMAX z modelu ALARO (prognoza z 9 II 2024) z charakterystykami wieloletnimi pozwala stwierdzić, że na terenie niemalże całego kraju (poza obszarem w okolicach Zatoki Gdańskiej) będziemy mieli do czynienia ze znacznym przekroczeniem wartości oczekiwanych. Zaznaczy się wyraźny podział na Polskę północną (chłodniejszą) oraz południową (wyraźnie cieplejszą), a różnice między skrajnymi wartościami przekroczą 10°C. Na południu kraju spodziewamy się dodatnich anomalii przekraczających +10°C. Analiza prognozy TMAX w odniesieniu do wartości 95% kwantyla z wielolecia wskazuje, że na południu kraju (poza obszarami górskimi) możemy spodziewać się wartości TMAX występującej rzadziej niż raz na dwadzieścia lat.
W niedzielę (11 II 2024) w całym kraju wartości TMAX będą wyższe niż przeciętnie. Na 20 stacjach spodziewać się można temperatury maksymalnej równej lub przekraczającej 10°C. Najwyższa wartość TMAX (12°C) wystąpi we Wrocławiu, Rzeszowie i Zamościu. Na 69% (30) stacji wartości dodatniej anomalii TMAX przekroczą 5°C, a w Lublinie anomalia wyniesie aż 10,7°C. Prognozy synoptyczne wskazują, że na 26 stacjach wartości TMAX przekroczą wartości kwantyla 95% TMAX z wielolecia, przy czym należy zaznaczyć, że maksymalne przekroczenie oczekiwane jest w Zamościu (+5,8°C). Z pewnym uproszczeniem można stwierdzić, że tak wysokie wartości TMAX notowane są na tych stacjach przeciętnie raz na 20 lat (prawdopodobieństwo przekroczenia wynoszące 5%).
Porównanie prognozowanych wartości TMAX z modelu ALARO (prognoza z 9 II 2024) z charakterystykami wieloletnimi pozwala stwierdzić, że na terenie całego kraju będziemy mieli do czynienia ze znacznym przekroczeniem wartości oczekiwanych. Zaznaczy się wyraźny podział na Polskę północno-zachodnią (chłodniejszą) oraz południowo-wschodnią (wyraźnie cieplejszą), a różnice między skrajnymi wartościami przekroczą 7°C. Na południowym wschodzie kraju spodziewamy się dodatnich anomalii przekraczających +10°C. Analiza prognozy TMAX w odniesieniu do wartości 95% kwantyla z wielolecia, wskazuje, że na terenie prawie całego kraju (poza częścią północną i zachodnią oraz obszarami górskimi) możemy spodziewać się wartości TMAX występującej rzadziej niż raz na dwadzieścia lat.
Opracowano w Zakładzie Meteorologii i Klimatologii, Centrum Badań i Rozwoju IMGW-PIB.
