Prognoza wartości maksymalnej temperatury powietrza w dniach 24 i 25 sierpnia 2024 roku na tle warunków wieloletnich (1991-2020)
Z analizy danych pomiarowych ze stacji synoptycznych wynika, że tegoroczny sierpień można jak na razie, uznać za miesiąc bardzo ciepły termicznie, ze średnią obszarową anomalią względem warunków wieloletnich (1991-2020) wynoszącą +0,8°C (stan na 22 VIII 2024). W całym kraju rejestrowane są dodatnie anomalie. Najniższe występują na północy oraz w centralnej Polsce (z wartością +0,1°C w Chojnicach i Kole). W obszarze południowej, zachodniej i wschodniej części Polski, wartości anomalii w Polsce przekraczają +1,0°C. Najwyższą wartość anomalii notuje się na Kasprowym Wierchu (+2,2°C).
W IMGW-PIB w ramach zadań służby klimatologicznej, mając na celu dostarczanie społeczeństwu informacji o zagrożeniach klimatycznych, przeanalizowano prognozę warunków termicznych (temperatura maksymalna) na wybranych stacjach synoptycznych na 24 i 25 sierpnia w odniesieniu do charakterystyk (wartość średnia, kwantyle 5% i 95%) z wielolecia 1991-2020. Tego rodzaju analiza pozwala w łatwy sposób określić stopień wyjątkowości prognozowanych warunków, w tym również, tego jakie jest prawdopodobieństwo ich wystąpienia.
Jeśli spojrzeć na przeciętnie (1991-2020) warunki termiczne występujące w połowie trzeciej dekady sierpnia, to w tym okresie (z wyłączeniem stacji górskich i podgórskich: Kasprowy Wierch, Śnieżka, Zakopane) powinniśmy spodziewać się (średnie wieloletnie z 24 sierpnia) temperatury maksymalnej od 21,0°C (Ustka) do 25,0°C (Opole). W przypadku 25 sierpnia wartości te zmieniają się niewiele i tak najniższa wartość oczekiwana to 21,2°C (Hel) natomiast najwyższa wynosi 24,5°C (Tarnów).
Tymczasem prognozy (z dnia 23.08.2024) na 24 i 25 sierpnia wskazują, że wartości temperatury maksymalnej (TMAX) będą znacznie wyższe niż przeciętnie.
W sobotę (24 sierpnia 2024) w całym kraju wartości TMAX będą wyższe niż przeciętnie. Na 33 stacjach spodziewać się można temperatury maksymalnej przekraczającej lub równej 30°C. Najwyższa wartość TMAX (33°C) wystąpi w Raciborzu oraz Opolu. Na 95% (42) stacji wartości dodatniej anomalii TMAX przekroczą 5°C, a w Zielonej Górze anomalia wyniesie 8,7°C. Prognozy synoptyczne wskazują, że na 37 stacjach wartości TMAX przekroczą wartości kwantyla 95% TMAX z wielolecia, przy czym należy zaznaczyć, że maksymalne przekroczenie oczekiwane jest w Kłodzku (+4,5°C).
Porównanie prognozowanych wartości TMAX z modelu ALARO (prognoza z 23.08.2024) z charakterystykami wieloletnimi pozwala stwierdzić, że na terenie całego kraju będziemy mieli do czynienia ze znacznym przekroczeniem wartości oczekiwanych. W południowo-zachodniej i zachodniej części kraju spodziewamy się dodatnich anomalii przekraczających +11°C. Analiza prognozy TMAX w odniesieniu do wartości 95% kwantyla z wielolecia, wskazuje, że w prawie całym kraju (z wyłączeniem części wschodniej) możemy spodziewać się wartości TMAX występującej rzadziej niż raz na dwadzieścia lat.
W niedzielę (25 sierpnia 2024) w całym kraju wartości TMAX będą wyższe niż przeciętnie. Na 26 stacjach spodziewać się można temperatury maksymalnej równej lub przekraczającej 30°C. Najwyższa wartość TMAX (33°C) wystąpi w Olsztynie, Kielcach, Krakowie i Tarnowie. Na 68% (30) stacji wartości dodatniej anomalii TMAX przekroczą 5°C, a w Olsztynie anomalia wyniesie aż 10,2°C. Prognozy synoptyczne wskazują, że na 29 stacjach wartości TMAX przekroczą wartości kwantyla 95% TMAX z wielolecia, przy czym należy zaznaczyć, że maksymalne przekroczenie oczekiwane jest w Kielcach (+5,8°C). Z pewnym uproszczeniem można stwierdzić, że tak wysokie wartości TMAX notowane są na tych stacjach przeciętnie raz na 20 lat (prawdopodobieństwo przekroczenia wynoszące 5%).
Porównanie prognozowanych wartości TMAX z modelu ALARO (prognoza z 23.08.2024) z charakterystykami wieloletnimi pozwala stwierdzić, że na terenie całego kraju będziemy mieli do czynienia ze znacznym przekroczeniem wartości oczekiwanych. W centralnej oraz północno-wschodniej kraju spodziewamy się dodatnich anomalii przekraczających +13°C. Analiza prognozy TMAX w odniesieniu do wartości 95% kwantyla z wielolecia, wskazuje, że na terenie prawie całego kraju (poza częścią północno-zachodnią) możemy spodziewać się wartości TMAX występującej rzadziej niż raz na dwadzieścia lat.
Anomalia prognozy TMAX (2024-08-24) względem notowanych charakterystyk wieloletnich (1991-2020): ALARO-AVETMAX – ALARO-wartość średnia TMAX (po lewej), ALARO-Q95TMAX – ALARO-kwantyl 95% TMAX (po prawej).
Anomalia prognozy TMAX (2024-08-25) względem notowanych charakterystyk wieloletnich (1991-2020): ALARO-AVETMAX – ALARO-wartość średnia TMAX (po lewej), ALARO-Q95TMAX – ALARO-kwantyl 95% TMAX (po prawej).
Opracowano w Zakładzie Meteorologii i Klimatologii, Centrum Badań i Rozwoju IMGW-PIB.