Prognoza wartości maksymalnej temperatury powietrza w dniu 10 lipca 2024 roku na tle warunków wieloletnich (1991-2020)
Z analizy danych pomiarowych ze stacji synoptycznych wynika, że tegoroczny lipiec można, jak na razie, uznać za miesiąc normalny termicznie, ze średnią obszarową anomalią względem warunków wieloletnich (1991-2020) wynoszącą +0,1°C (stan na 8 VII 2024). W prawie całym kraju rejestrowane są ujemne anomalie (poza wschodnią częścią), najniższe występują na zachodzie (z wartością –1,6°C na Śnieżce), najwyższą wartość notuje się w Terespolu (+1,6°C).
W IMGW-PIB w ramach zadań służby klimatologicznej, mającej na celu dostarczanie społeczeństwu informacji o zagrożeniach klimatycznych, przeanalizowano prognozę warunków termicznych (temperatura maksymalna) na wybranych stacjach synoptycznych w dniu 10 lipca w odniesieniu do charakterystyk (wartość średnia, kwantyle 5% i 95%) z wielolecia 1991-2020. Tego rodzaju analiza pozwala w łatwy sposób określić stopień wyjątkowości prognozowanych warunków, w tym również tego, jakie jest prawdopodobieństwo ich wystąpienia. Jeśli spojrzeć na przeciętne (1991-2020) warunki termiczne pod koniec pierwszej dekady lipca, to w tym okresie (z wyłączeniem stacji górskich i podgórskich: Kasprowy Wierch, Śnieżka, Zakopane) powinniśmy spodziewać się temperatury maksymalnej od 21,5°C (Ustka) do 25,7°C (Kozienice).
Tymczasem prognozy (z dnia 9 VII 2024) na 10 lipca wskazują, że wartości temperatury maksymalnej (TMAX) w części kraju będą wyższe niż przeciętnie. Na 37 stacjach spodziewać się można temperatury maksymalnej równej lub przekraczającej 30°C. Najwyższa wartość TMAX (35°C) wystąpi w Lesznie, Zielonej Górze, Opolu i Wrocławiu. Na 42 stacjach wartości dodatniej anomalii TMAX przekroczą 5°C. Najwyższa anomalia jest spodziewana w Zielonej Górze (+10,7°C). Prognozy synoptyczne wskazują, że na 26 stacjach wartości TMAX przekroczą wartości kwantyla 95% TMAX z wielolecia, przy czym należy zaznaczyć, że maksymalne przekroczenie oczekiwane jest w Krakowie (+3,3°C). Z pewnym uproszczeniem można stwierdzić, że tak wysokie wartości TMAX notowane są na tych stacjach przeciętnie raz na 20 lat (prawdopodobieństwo przekroczenia wynoszące 5%).
Porównanie prognozowanych wartości TMAX z modelu ALARO (prognoza z 9 VII 2024) z charakterystykami wieloletnimi pozwala stwierdzić, że na terenie całego kraju będziemy mieli do czynienia ze znacznym przekroczeniem wartości oczekiwanych. W północnej i zachodniej części kraju spodziewamy się dodatnich anomalii przekraczających +13°C. Analiza prognozy TMAX w odniesieniu do wartości 95% kwantyla z wielolecia, wskazuje, że na terenie prawie całego kraju możemy spodziewać się wartości TMAX występującej rzadziej niż raz na 20 lat.
Prognoza wartości TMAX (2024-07-10) na tle warunków wieloletnich (1991-2020). Kolejność stacji według różnicy TMAX prognoza – TMAX z wielolecia.
Anomalia prognozy TMAX (2024-07-10) względem notowanych charakterystyk wieloletnich (1991-2020): ALARO-AVETMAX – ALARO-wartość średnia TMAX (po lewej), ALARO-Q95TMAX – ALARO-kwantyl 95% TMAX (po prawej).
Opracowano w Zakładzie Meteorologii i Klimatologii, Centrum Badań i Rozwoju IMGW-PIB.