Prognoza wartości maksymalnej temperatury powietrza w dniu 14 sierpnia 2023 roku na tle warunków wieloletnich (1991-2020)
Z analizy danych pomiarowych ze stacji synoptycznych wynika, że początek tegorocznego sierpnia, można uznać za ekstremalnie chłodny termicznie, ze średnią obszarową anomalią względem warunków wieloletnich (1991-2020) wynoszącą -2,2°C (stan na 11 VIII 2023). Anomalie w całym kraju mają wartości ujemne, przy czym zarysowuje się wyraźny podział na część zachodnią, gdzie wartości anomalii (in minus) są najwyższe i przekraczają -3°C. Najniższa wartość (-4,0°C) zanotowana została na Śnieżce). Przemieszczając się w kierunku północno-wschodnim wartości anomalii się zmniejszają, jednak nawet w Suwałkach (gdzie odchylenie od wartości wieloletnich jest najmniejsze) ujemna anomalia wynosi -0,5°C.
W ramach prac testowych, zmierzających do uruchomienia w IMGW-PIB służby klimatologicznej, mającej na celu dostarczanie społeczeństwu informacji o zagrożeniach klimatycznych, podjęto próbę odniesienia prognozowanych na 14 sierpnia warunków termicznych (temperatura maksymalna) na wybranych stacjach synoptycznych do charakterystyk (wartość średnia, kwantyle 5% i 95%) z wielolecia 1991-2020. Tego rodzaju analiza pozwala w łatwy sposób określić stopień wyjątkowości prognozowanych warunków, w tym również, tego jakie jest prawdopodobieństwo ich wystąpienia. ( Dla wyjaśnienia, wartości kwantyla 95% są przekraczane jedynie w 5% procentach przypadków. W przypadku kwantyla 5% jedynie w 5% przypadków ma wartości niższe).
Jeśli spojrzeć na przeciętne warunki termiczne w połowie sierpnia dla lat 1991-2020, to w tym okresie (z wyłączeniem stacji górskich i podgórskich: Kasprowy Wierch, Śnieżka, Zakopane) powinniśmy spodziewać się temperatury maksymalnej od 20,7°C (Łeba) do 24,7°C (Legnica). Tymczasem prognozy synoptyczne (z dnia 12.08.2023) na 14 sierpnia br. wskazują, że wartości temperatury maksymalnej (TMAX) niemalże w całym kraju (z wyjątkiem Świnoujścia) będą wyższe niż przeciętnie. Na 26 stacjach spodziewać się można temperatury maksymalnej równej lub wyższej niż 30°C. Najwyższa wartość TMAX (32°C) prognozowana jest dla Opola. Na 31 (63%) stacjach wartości dodatniej anomalii TMAX przekroczą 5°C. Najwyższa anomalia spodziewana jest w Częstochowie (+7,6°C). Prognozy synoptyczne wskazują, że na 18 stacjach wartości TMAX przekroczą wartości kwantyla 95% TMAX z wielolecia, przy czym należy zaznaczyć, że zaledwie na 9 z nich przekroczenie będzie wyższe niż +1°C. Z pewnym uproszczeniem można stwierdzić, że tak wysokie wartości TMAX notowane są na tych stacjach przeciętnie raz na 20 lat (prawdopodobieństwo przekroczenia wynoszące 5%).
