Prognoza wartości maksymalnej temperatury powietrza w dniu 14 sierpnia 2024 roku na tle warunków wieloletnich (1991-2020).

Z analizy danych pomiarowych ze stacji synoptycznych wynika, że tegoroczny sierpień można, jak na razie, uznać za miesiąc lekko chłodny termicznie, ze średnią obszarową anomalią względem warunków wieloletnich (1991-2020) wynoszącą –0,5°C (stan na 12 VIII 2024). W prawie całej Polsce rejestrowane są ujemne anomalie (poza lokalnie zachodnią częścią), na przeważającym obszarze kraju oscylują one między –0,4°C do –0,9°C. Najniższa wartość anomalii (–1,3°C) wystąpiła w Łodzi, a najwyższa (+0,4°C) w Jeleniej Górze.

W IMGW-PIB w ramach zadań służby klimatologicznej, mającej na celu dostarczanie społeczeństwu informacji o zagrożeniach klimatycznych, przeanalizowano prognozę warunków termicznych (temperatura maksymalna) na wybranych stacjach synoptycznych w dniu 14 sierpnia w odniesieniu do charakterystyk (wartość średnia, kwantyle 5% i 95%) z wielolecia 1991-2020. Tego rodzaju analiza pozwala w łatwy sposób określić stopień wyjątkowości prognozowanych warunków, w tym również tego, jakie jest prawdopodobieństwo ich wystąpienia. Jeśli spojrzeć na przeciętne (1991-2020) warunki termiczne w połowie drugiej dekady sierpnia, to w tym okresie (z wyłączeniem stacji górskich i podgórskich: Kasprowy Wierch, Śnieżka, Zakopane) powinniśmy spodziewać się temperatury maksymalnej od 21,0°C (Kołobrzeg) do 24,6°C (Opole). 

Tymczasem prognozy (z dnia 13 VIII 2024) na 14 sierpnia wskazują, że wartości temperatury maksymalnej (TMAX) w części kraju będą wyższe niż przeciętnie. Na 12 stacjach spodziewać się można temperatury maksymalnej równej lub przekraczającej 30°C. Najwyższa wartość TMAX (31°C) wystąpi w Zielonej Górze, Raciborzu i Opolu. Na 25 stacjach wartości dodatniej anomalii TMAX przekroczą 5°C. Najwyższa anomalia jest spodziewana w Zielonej Górze (+7,6°C). Prognozy synoptyczne wskazują, że na 15 stacjach wartości TMAX przekroczą wartości kwantyla 95% TMAX z wielolecia, przy czym należy zaznaczyć, że maksymalne przekroczenie oczekiwane jest w Kołobrzegu (+2,7°C). Z pewnym uproszczeniem można stwierdzić, że tak wysokie wartości TMAX notowane są na tych stacjach przeciętnie raz na 20 lat (prawdopodobieństwo przekroczenia wynoszące 5%).

Porównanie prognozowanych wartości TMAX z modelu ALARO (prognoza z 13 VIII 2024) z charakterystykami wieloletnimi pozwala stwierdzić, że na terenie całego kraju będziemy mieli do czynienia ze znacznym przekroczeniem wartości oczekiwanych. W zachodniej części Polski spodziewamy się dodatnich anomalii przekraczających +10°C. Analiza prognozy TMAX w odniesieniu do wartości 95% kwantyla z wielolecia wskazuje, że w zachodniej części kraju oraz lokalnie na północnym i południowym wschodzie możemy spodziewać się wartości TMAX występującej rzadziej niż raz na 20 lat.

 
Opracowano w Zakładzie Meteorologii i Klimatologii, Centrum Badań i Rozwoju IMGW-PIB.