Prognoza wartości maksymalnej temperatury powietrza w dniu 16 lipca 2024 roku na tle warunków wieloletnich (1991-2020)
Z analizy danych pomiarowych ze stacji synoptycznych wynika, że tegoroczny lipiec można jak na razie, uznać za miesiąc anomalie ciepły termicznie, ze średnią obszarową anomalią względem warunków wieloletnich (1991-2020) wynoszącą +2,0°C (stan na 14 VII 2024). W całym kraju rejestrowane są dodatnie anomalie (poza wschodnią częścią). Najniższe występują na północnym-zachodzie (z wartością +0,3°C w Kołobrzegu). Poza regionem północno-zachodniej Polski, wartości anomalii w Polsce przekraczają +1,0°C Najwyższą wartość anomalii notuje się na Kasprowym Wierchu (+3,6°C).
W IMGW-PIB w ramach zadań służby klimatologicznej, mając na celu dostarczanie społeczeństwu informacji o zagrożeniach klimatycznych, przeanalizowano prognozę warunków termicznych (temperatura maksymalna) na wybranych stacjach synoptycznych w dniu 16 lipca w odniesieniu do charakterystyk (wartość średnia, kwantyle 5% i 95%) z wielolecia 1991-2020. Tego rodzaju analiza pozwala w łatwy sposób określić stopień wyjątkowości prognozowanych warunków, w tym również, tego jakie jest prawdopodobieństwo ich wystąpienia. Jeśli spojrzeć na przeciętnie (1991-2020) warunki termiczne w połowie drugiej dekady lipca, to w tym okresie (z wyłączeniem stacji górskich i podgórskich: Kasprowy Wierch, Śnieżka, Zakopane) powinniśmy spodziewać się temperatury maksymalnej od 20,4°C (Ustka) do 25,6°C (Opole).
Tymczasem prognozy (z dnia 15.07.2024) na 16 lipca wskazują, że wartości temperatury maksymalnej (TMAX) w części kraju będą wyższe niż przeciętnie. Na 29 stacjach spodziewać się można temperatury maksymalnej równej lub przekraczającej 30°C. Najwyższa wartość TMAX (34°C) wystąpi w Kozienicach i Warszawie. Na 32 stacjach wartości dodatniej anomalii TMAX przekroczą 5°C. Najwyższa anomalia jest spodziewana w Zamościu (+9,8°C). Prognozy synoptyczne wskazują, że na 10 stacjach wartości TMAX przekroczą wartości kwantyla 95% TMAX z wielolecia, przy czym należy zaznaczyć, że maksymalne przekroczenie oczekiwane jest w Zamościu (+4,5°C). Z pewnym uproszczeniem można stwierdzić, że tak wysokie wartości TMAX notowane są na tych stacjach przeciętnie raz na 20 lat (prawdopodobieństwo przekroczenia wynoszące 5%).
Porównanie prognozowanych wartości TMAX z modelu ALARO (prognoza z 15.07.2024) z charakterystykami wieloletnimi pozwala stwierdzić, że na terenie całego kraju będziemy mieli do czynienia ze znacznym przekroczeniem wartości oczekiwanych. We wschodniej części kraju spodziewamy się dodatnich anomalii przekraczających +12°C. Analiza prognozy TMAX w odniesieniu do wartości 95% kwantyla z wielolecia, wskazuje, że na terenie przeważającej części kraju (poza częścią zachodnią oraz lokalne na wschodzie i południu) możemy spodziewać się wartości TMAX występującej rzadziej niż raz na dwadzieścia lat.
Anomalia prognozy TMAX (2024-07-16) względem notowanych charakterystyk wieloletnich (1991-2020): ALARO-AVETMAX – ALARO-wartość średnia TMAX (po lewej), ALARO-Q95TMAX – ALARO-kwantyl 95% TMAX (po prawej).
Opracowano w Zakładzie Meteorologii i Klimatologii, Centrum Badań i Rozwoju IMGW-PIB.