Prognoza wartości maksymalnej temperatury powietrza w dniu 16 marca 2024 roku na tle warunków wieloletnich (1991-2020)
Z analizy danych pomiarowych ze stacji synoptycznych wynika, że tegoroczny marzec można, jak na razie, uznać za miesiąc ekstremalnie ciepły termicznie, ze średnią obszarową anomalią względem warunków wieloletnich (1991-2020) wynoszącą +3,4°C (stan na 14 III 2024). W całym kraju rejestrowane są dodatnie anomalie. Najniższe występują na północy (z wartością +1,9°C na Helu i +2,4°C w Ustce), a poza regionem północno-wschodniej Polski przekraczają +3,0°C Najwyższą wartość anomalii notuje się w Jeleniej Górze (+5,0°C).
W IMGW-PIB w ramach zadań służby klimatologicznej, mającej na celu dostarczanie społeczeństwu informacji o zagrożeniach klimatycznych, przeanalizowano prognozę warunków termicznych (temperatura maksymalna) na wybranych stacjach synoptycznych w dniu 16 marca w odniesieniu do charakterystyk (wartość średnia, kwantyle 5% i 95%) z wielolecia 1991-2020. Tego rodzaju analiza pozwala w łatwy sposób określić stopień wyjątkowości prognozowanych warunków, w tym również tego, jakie jest prawdopodobieństwo ich wystąpienia. Jeśli spojrzeć na przeciętne (1991-2020) warunki termiczne w połowie drugiej dekady marca, to w tym okresie (z wyłączeniem stacji górskich i podgórskich: Kasprowy Wierch, Śnieżka, Zakopane) powinniśmy spodziewać się temperatury maksymalnej od 4,0°C (Suwałki) do 9,2°C (Wrocław).
Tymczasem prognozy (z dnia 15 III 2024) na 16 marca wskazują, że wartości temperatury maksymalnej (TMAX) w całym kraju będą wyższe niż przeciętnie. Na 38 stacjach spodziewać się można temperatury maksymalnej równej lub przekraczającej 10°C. Najwyższa wartość TMAX (16°C) wystąpi w Raciborzu i Katowicach. Na 31 stacjach wartości dodatniej anomalii TMAX przekroczą 5°C. Najwyższa anomalia jest spodziewana w Mławie (+9,3°C). Prognozy synoptyczne wskazują, że na 20 stacjach wartości TMAX przekroczą wartości kwantyla 95% TMAX z wielolecia, przy czym należy zaznaczyć, że maksymalne przekroczenie oczekiwane jest w Mławie (+4,2°C). Z pewnym uproszczeniem można stwierdzić, że tak wysokie wartości TMAX notowane są na tych stacjach przeciętnie raz na 20 lat (prawdopodobieństwo przekroczenia wynoszące 5%).
Porównanie prognozowanych wartości TMAX z modelu ALARO (prognoza z 15 III 2024) z charakterystykami wieloletnimi pozwala stwierdzić, że na terenie całego kraju będziemy mieli do czynienia ze znacznym przekroczeniem wartości oczekiwanych. W zachodniej części kraju spodziewamy się dodatnich anomalii przekraczających +7°C. Analiza prognozy TMAX w odniesieniu do wartości 95% kwantyla z wielolecia wskazuje, że w części zachodniej możemy spodziewać się wartości TMAX występującej rzadziej niż raz na dwadzieścia lat.
Anomalia prognozy TMAX (2024-03-16) względem notowanych charakterystyk wieloletnich (1991-2020): ALARO-AVETMAX – ALARO-wartość średnia TMAX (po lewej), ALARO-Q95TMAX – ALARO-kwantyl 95% TMAX (po prawej).
Opracowano w Zakładzie Meteorologii i Klimatologii, Centrum Badań i Rozwoju IMGW-PIB.
