Prognoza wartości maksymalnej temperatury powietrza w dniu 19 czerwca 2024 roku na tle warunków wieloletnich (1991-2020)

Z analizy danych pomiarowych ze stacji synoptycznych wynika, że tegoroczny czerwiec można, jak na razie, uznać za miesiąc normalny termicznie, ze średnią obszarową anomalią względem warunków wieloletnich (1991-2020) wynoszącą +0,1°C (stan na 17 VI 2024). W całym kraju rejestrowane są dodatnie oraz ujemne anomalie bliskie 0°C. Najniższe występują na zachodzie (do –0,9°C w Słubicach), najwyższą wartość notuje się w Kętrzynie (+1,2°C).  

W IMGW-PIB w ramach zadań służby klimatologicznej, mającej na celu dostarczanie społeczeństwu informacji o zagrożeniach klimatycznych, przeanalizowano prognozę warunków termicznych (temperatura maksymalna) na wybranych stacjach synoptycznych w dniu 19 czerwca w odniesieniu do charakterystyk (wartość średnia, kwantyle 5% i 95%) z wielolecia 1991-2020. Tego rodzaju analiza pozwala w łatwy sposób określić stopień wyjątkowości prognozowanych warunków, w tym również tego, jakie jest prawdopodobieństwo ich wystąpienia. Jeśli spojrzeć na przeciętne (1991-2020) warunki termiczne pod koniec drugiej dekady czerwca, to w tym okresie (z wyłączeniem stacji górskich i podgórskich: Kasprowy Wierch, Śnieżka, Zakopane) powinniśmy spodziewać się temperatury maksymalnej od 19,3°C (Ustka) do 24,2°C (Opole).

Tymczasem prognozy (z dnia 18 VI 2024) na 19 czerwca wskazują, że wartości temperatury maksymalnej (TMAX) w części kraju będą wyższe niż przeciętnie. Na 31 stacjach spodziewać się można temperatury maksymalnej równej lub przekraczającej 25°C. Najwyższa wartość TMAX (32°C) wystąpi w Łodzi, Warszawie, Krakowie i Kozienicach. Na 26 stacjach wartości dodatniej anomalii TMAX przekroczą 5°C. Najwyższa anomalia jest spodziewana w Łodzi (+8,9°C). Prognozy synoptyczne wskazują, że na 21 stacjach wartości TMAX przekroczą wartości kwantyla 95% TMAX z wielolecia, przy czym należy zaznaczyć, że maksymalne przekroczenie oczekiwane jest w Zamościu (+3,7°C). Z pewnym uproszczeniem można stwierdzić, że tak wysokie wartości TMAX notowane są na tych stacjach przeciętnie raz na 20 lat (prawdopodobieństwo przekroczenia wynoszące 5%).

Porównanie prognozowanych wartości TMAX z modelu ALARO (prognoza z 18 VI 2024) z charakterystykami wieloletnimi pozwala stwierdzić, że na terenie prawie całego kraju (poza częścią północno-zachodnią)  będziemy mieli do czynienia ze znacznym przekroczeniem wartości oczekiwanych. W południowo-wschodniej części kraju spodziewamy się dodatnich anomalii przekraczających +10°C. Analiza prognozy TMAX w odniesieniu do wartości 95% kwantyla z wielolecia wskazuje, że na terenie przeważającej części kraju (poza północnym zachodem) możemy spodziewać się wartości TMAX występującej rzadziej niż raz na 20 lat.

Prognoza wartości TMAX (2024-06-19) na tle warunków wieloletnich (1991-2020). Kolejność stacji według różnicy TMAX prognoza – TMAX z wielolecia.

Anomalia prognozy TMAX (2024-06-19) względem notowanych charakterystyk wieloletnich (1991-2020): ALARO-AVETMAX – ALARO-wartość średnia TMAX (po lewej), ALARO-Q95TMAX – ALARO-kwantyl 95% TMAX (po prawej).

Opracowano w Zakładzie Meteorologii i Klimatologii,
Centrum Badań i Rozwoju IMGW-PIB.