Prognoza wartości maksymalnej temperatury powietrza w dniu 24 stycznia 2024 roku na tle warunków wieloletnich (1991-2020)
Z analizy danych pomiarowych ze stacji synoptycznych wynika, że tegoroczny styczeń można jak na razie, uznać za miesiąc lekko chłodny termicznie, ze średnią obszarową anomalią względem warunków wieloletnich (1991-2020) wynoszącą -0,9°C (stan na 22 I 2024). W całym kraju rejestrowane są ujemne anomalie. Najniższe temperatury występują na północnym-wschodzie (z anomalią o wartości -2,5°C w Suwałkach). Najwyższe anomalie notowane są na południu kraju, gdzie są bliskie 0,0°C, osiągając najwyższą wartość w Kielcach (+0,4°C).
W ramach prac testowych, zmierzających do uruchomienia w IMGW-PIB służby klimatologicznej, mającej na celu dostarczanie społeczeństwu informacji o zagrożeniach klimatycznych, podjęto próbę odniesienia prognozowanych na 24 stycznia warunków termicznych (temperatura maksymalna) na wybranych stacjach synoptycznych do charakterystyk (wartość średnia, kwantyle 5% i 95%) z wielolecia 1991-2020. Tego rodzaju analiza pozwala w łatwy sposób określić stopień wyjątkowości prognozowanych warunków, w tym również, tego jakie jest prawdopodobieństwo ich wystąpienia. (Dla wyjaśnienia, wartości kwantyla 95% są przekraczane jedynie w 5% procentach przypadków. W przypadku kwantyla 5% jedynie w 5% przypadków ma wartości niższe).
Jeśli spojrzeć na przeciętne (1991-2020) warunki termiczne w trzeciej dekadzie stycznia, to w tym okresie (z wyłączeniem stacji górskich i podgórskich: Kasprowy Wierch, Śnieżka, Zakopane) powinniśmy spodziewać się temperatury maksymalnej od -3,0°C (Suwałki) do 1,6°C (Ustka).
Tymczasem prognozy (z dnia 23.01.2024) na 24 stycznia wskazują, że wartości temperatury maksymalnej (TMAX) w całym kraju będą wyższe niż przeciętnie. Na 37 stacjach spodziewać się można temperatury maksymalnej przekraczającej 5°C. Najwyższa wartość TMAX (12°C) wystąpi we Wrocławiu i Zielonej Górze. Na 41 stacjach wartości dodatniej anomalii TMAX przekroczą 5°C. Najwyższa anomalia jest spodziewana w Zielonej Górze (+11,7°C). Prognozy synoptyczne wskazują, że na 33 stacjach wartości TMAX przekroczą wartości kwantyla 95% TMAX z wielolecia, przy czym należy zaznaczyć, że maksymalne przekroczenie oczekiwane jest w Opolu (+4,2°C). Z pewnym uproszczeniem można stwierdzić, że tak wysokie wartości TMAX notowane są na tych stacjach przeciętnie raz na 20 lat (prawdopodobieństwo przekroczenia wynoszące 5%).
Porównanie prognozowanych wartości TMAX z modelu ALARO (prognoza z 22.01.2024) z charakterystykami wieloletnimi pozwala stwierdzić, że na terenie całego kraju będziemy mieli do czynienia ze znacznym przekroczeniem wartości oczekiwanych. W południowo-zachodniej części kraju spodziewamy się dodatnich anomalii przekraczających +11°C. Analiza prognozy TMAX w odniesieniu do wartości 95% kwantyla z wielolecia, wskazuje, że na przeważającym obszarze Polski (z wyłączeniem południowej, północno-wschodniej i zachodniej części) możemy spodziewać się wartości TMAX występującej rzadziej niż raz na dwadzieścia lat.
Opracowano w Zakładzie Meteorologii, Klimatologii, Centrum Badań i Rozwoju IMGW-PIB.
Do pobrania
