Przejdź do treści

05.07.2022

Trzydziestolecie modeli w IMGW-PIB

W tym roku mija 30 lat od wdrożenia w Instytucie Meteorologii i Gospodarki Wodnej pierwszych numerycznych modeli pogody. To odpowiedni moment, aby zajrzeć do historycznych annałów i przypomnieć początki prognoz pogody opracowywanych z użyciem superkomputerów. Ta niezwykła opowieść rozpoczyna się w 1989 roku, gdy w Polsce upada komunizm, a w Niemczech mur berliński – symbol zimnej wojny i podziału świata po II wojnie światowej.

Wraz z budową demokratycznego systemu politycznego i wolnego rynku do naszego kraju dotarło z zachodniej Europy i ze Stanów Zjednoczonych wiele dotąd nieznanych innowacyjnych rozwiązań w sferze produktowej, organizacyjnej, społecznej i technologicznej. To był czas licznych inicjatyw gospodarczych i naukowych. Przemiany ustrojowe otwierały możliwości współpracy specjalistów z obu stron żelaznej kurtyny również w obszarze działania służb meteorologicznych. Pierwszą tego typu inicjatywą była koncepcja konsorcjum modelowania numerycznego pogody opracowana przez Météo-France w 1990 roku. Polska, reprezentowana przez Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej, była jednym z pierwszych państw, które przystąpiły do projektu i tym samym uzyskały dostęp do modelu ALADIN. Ponieważ Internet nie był wówczas siecią globalną, a dostęp do niego miały wybrane jednostki naukowe i akademickie, pierwsze wersje modelu, na których pracowali polscy naukowcy, przywieziono na nośnikach magnetycznych o niewielkiej pojemności, jakimi były popularne w tamtym czasie dyskietki. Różnego typu perturbacje spowodowały, że model ALADIN wdrożono w IMGW dopiero w 1998 roku na mocy umowy o współpracy z centrum superkomputerowym Cyfronet. Nie był to jednak pierwszy operacyjnie działający numeryczny model pogody w Polsce. Prekursorem na tym polu było Interdyscyplinarne Centrum Modelowania (ICM) przy Uniwersytecie Warszawskim, gdzie na przełomie 1993 i 1994 roku zespół wywodzący się z IMGW uruchomił na superkomputerze Cray nowoczesny model lokalny brytyjskiego Met Office.

Więcej: https://obserwator.imgw.pl/trzydziestolecie-modeli-w-imgw-pib/